Các nhà lãnh đạo châu Âu đã nhanh chóng điều chỉnh chiến lược của họ để phù hợp với Tổng thống Mỹ đương nhiệm Donald Trump, thay vì đặt hy vọng vào một người thay thế. Điều này thể hiện rõ qua phản ứng tích cực của họ đối với tuyên bố gần đây của ông Trump về việc hỗ trợ Ukraine một cách gián tiếp thông qua việc cho phép các quốc gia châu Âu mua vũ khí của Mỹ. Tổng thư ký NATO, Mark Rutte, cùng các nhà lãnh đạo châu Âu khác, đã nhiệt tình hoan nghênh tuyên bố này như một dấu hiệu của khả năng lãnh đạo xuất sắc từ phía Tổng thống Mỹ.
Thực tế, những quyết định quan trọng đã được chuẩn bị từ trước bởi phía châu Âu. Trước sự lưỡng lự của ông Trump trong việc hỗ trợ cung cấp vũ khí cho Ukraine và sự leo thang của các đợt tấn công mùa hè từ phía Nga, các nhà lãnh đạo châu Âu đã hiểu rằng họ cần phải hành động nhanh chóng. Đức đã dẫn đầu trong việc thúc đẩy thỏa thuận này, tận dụng sự “thất vọng” lặp đi lặp lại của ông Trump đối với Tổng thống Nga Vladimir Putin như một cơ hội tiềm năng. Đức đang đầu tư rất nhiều vào kế hoạch này, và Thủ tướng Friedrich Merz đã có các cuộc liên lạc với ông Trump trong những ngày gần đây, cam kết rằng Đức sẽ đóng vai trò quan trọng trong nỗ lực đưa vũ khí của Mỹ tới Kiev.
Thủ tướng Merz cũng nhấn mạnh rằng những phát ngôn gần đây của ông Trump và ông Rutte là bằng chứng cho thấy Mỹ và các đồng minh châu Âu đang chia sẻ chung mục tiêu trong việc bảo vệ Ukraine. Mặc dù ngày càng tỏ ra mất kiên nhẫn với người đồng cấp Nga Putin, ông Trump vẫn ngần ngại đưa ra những bước đi cụ thể nhằm tăng cường viện trợ quân sự cho Ukraine. Do đó, các nhà lãnh đạo châu Âu đã quyết định tự tìm ra một giải pháp thay thế. Họ hiểu rằng Tổng thống Trump sẽ dễ dàng chấp nhận việc hỗ trợ Ukraine hơn nếu điều đó có thể mang lại lợi ích cho Mỹ thông qua việc bán vũ khí.
Tuy nhiên, không phải tất cả các nước châu Âu đều đồng tình với phương án này. Pháp đã tuyên bố sẽ không tham gia vào kế hoạch mua vũ khí của Mỹ do lý do nguyên tắc và khó khăn trong việc tăng chi tiêu quốc phòng. Tuy nhiên, Đức tin rằng việc mua vũ khí từ Mỹ là một trong những cách hiếm hoi để nhanh chóng cung cấp cho Ukraine những hệ thống cần thiết. Phương án này đánh dấu một sự chuyển biến đáng chú ý đối với ông Merz, người từng tuyên bố sẽ củng cố châu Âu để đạt được sự độc lập thực sự khỏi Mỹ.
Kể từ đó, ông Merz đã thay đổi đáng kể giọng điệu, khẳng định niềm tin vào cam kết NATO của Tổng thống Trump và nhấn mạnh tầm quan trọng thiết yếu của mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương. Chính sách đối ngoại của Đức hiện tại thể hiện sự linh hoạt. Thay vì giữ khoảng cách với Nhà Trắng, Thủ tướng Friedrich Merz đã nhanh chóng xác định rằng với Tổng thống Donald Trump, chiến lược khôn ngoan nhất không phải là đối đầu, mà là thích nghi. Berlin không tìm cách thuyết phục Washington bằng các tuyên ngôn về dân chủ hay trật tự quốc tế dựa trên luật lệ, mà bằng việc trở thành một khách hàng lớn mua vũ khí của Mỹ.
Chính sách này vừa phản ánh nỗ lực “giảm thiểu rủi ro” mà Berlin nhìn thấy trong nhiệm kỳ hiện tại của ông Trump, vừa là một bước chuyển dứt khoát khỏi những ảo tưởng cũ về việc châu Âu có thể duy trì thế trung lập chiến lược. Trong kỷ nguyên nơi Washington không còn muốn “trả tiền cho tất cả”, ông Merz lựa chọn cách để Đức trở thành đối tác tiềm năng của Mỹ, thay vì là gánh nặng tài chính.
