Vụ lật tàu Vịnh Xanh 58 cách đây một tuần đã gióng lên hồi chuông báo động về những ‘vùng còn trống’ trong ‘hải trình’ chuyển đổi số tại Việt Nam. Sự việc này không chỉ là một tai nạn hàng hải thông thường mà còn làm lộ ra khoảng trống lớn trong việc ứng dụng công nghệ vào thực tế vận hành đời sống ở nhiều lĩnh vực.
Ngày 26 tháng 7 vừa qua, tàu du lịch Vịnh Xanh 58, chở 49 người, đã gặp phải giông lốc bất ngờ và lật giữa biển. Đáng chú ý, vụ việc này đã xảy ra ở vị trí cách bờ chỉ 3 km và cách cảng Tuần Châu 1 km, nhưng không hệ thống giám sát nào hay biết trong khoảng 2 giờ đồng hồ. Sự chậm trễ trong việc phát hiện và ứng phó với tình huống khẩn cấp này được coi là ‘lỗ hổng chết người’ trong thời đại mà mọi chuyển động của con người đều có thể được giám sát qua GPS, cảm biến, AI, dữ liệu lớn…
Trong thời đại số, việc giám sát thời gian thực đối với các tàu du lịch là điều bắt buộc. Tuy nhiên, vụ việc liên quan đến tàu Vịnh Xanh 58 đã cho thấy sự thiếu hụt trong việc áp dụng công nghệ vào quản lý và giám sát các hoạt động của tàu, thuyền trên biển. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết đối với các địa phương và các bộ, ngành liên quan, đặc biệt là tỉnh Quảng Ninh, trong việc nhanh chóng số hóa các tình huống khẩn cấp và áp dụng các giải pháp công nghệ hiện đại để nâng cao hiệu quả quản lý và giám sát.
Để đảm bảo an toàn cho người dân tham gia các hoạt động du lịch trên biển, các tàu ra khơi cần được trang bị thiết bị định vị và truyền dữ liệu thời gian thực. Hơn nữa, hệ thống giám sát cần tích hợp công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) để có thể phát hiện các lộ trình bất thường của tàu. Khi một tàu không về đúng giờ hoặc mất tín hiệu, phải có cảnh báo và quy trình truy vết nhanh để xác định vùng tìm kiếm. Ngoài ra, trong điều kiện thời tiết xấu như mưa bão, cần có hệ thống radar thời tiết cung cấp tín hiệu số trực tiếp đến từng tàu và thuyền viên.
Chuyển đổi số không chỉ dừng lại ở việc xây dựng hệ thống camera nhận diện khuôn mặt trong thành phố hay vẽ bản đồ số đẹp mà còn cần thiết phải áp dụng vào thực tế để giải quyết các vấn đề khẩn cấp và bảo đảm an toàn cho cộng đồng. Trong đó, ứng dụng công nghệ vào giám sát và quản lý các hoạt động trên biển đóng một vai trò quan trọng, không chỉ trong việc hỗ trợ tìm kiếm cứu nạn mà còn trong việc nâng cao hiệu quả quản lý và giảm thiểu rủi ro.
Như vậy, sự sống và an toàn của con người không chỉ trông chờ vào sự may mắn hay một mạng lưới wifi mạnh mẽ. Chuyển đổi số cần được triển khai mạnh mẽ và toàn diện, với mục tiêu cuối cùng là đảm bảo sự an toàn và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Để đạt được điều này, một hệ thống giám sát toàn diện, tích hợp các công nghệ hiện đại và áp dụng các quy trình quản lý hiệu quả là điều không thể thiếu.
Tóm lại, vụ lật tàu Vịnh Xanh 58 là một lời cảnh buồn và là tiếng chuông cảnh báo về nhu cầu cấp thiết của việc triển khai và hoàn thiện các giải pháp chuyển đổi số trong nhiều lĩnh vực, bao gồm cả lĩnh vực hàng hải và tìm kiếm cứu nạn. Mọi nỗ lực và đầu tư cho chuyển đổi số phải hướng đến những tình huống khẩn cấp nhất và khốc liệt nhất, nơi mà con người có thể cần sự hỗ trợ nhanh chóng và hiệu quả nhất.
