Chuyển đổi số y tế đang là một thách thức lớn đối với các bệnh viện chuyên sâu tại Việt Nam. Tại Diễn đàn Y tế Việt Nam 2025, GS.TS Lê Hữu Song, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, đã chỉ ra những khó khăn trong việc ứng dụng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo (AI) trong chẩn đoán và điều trị y khoa. Theo ông, các bệnh viện càng lớn, càng chuyên sâu thì càng khó và chậm trong chuyển đổi số y tế.
Thách thức lớn nhất là thay đổi tư duy, con người. GS.TS Lê Hữu Song nhận định rằng nền tảng công nghệ, cơ sở hạ tầng là thách thức đầu tiên. Thực tế, nền tảng băng thông, hệ thống máy chủ chưa thực sự chuẩn hóa. Dữ liệu y tế có thể lớn nhưng chưa khai thác được do không thống nhất và chưa chuẩn hóa. Yếu tố quyết định, cũng là thách thức lớn nhất là con người, với sự e ngại thay đổi. Với bệnh án điện tử, quy trình từ chuyên môn, quản lý phải được xây dựng chuẩn. Tuy nhiên, không phải đơn vị nào, cá nhân nào cũng mong muốn việc đó.
Bệnh viện lớn chậm chuyển đổi số. Hồ sơ bệnh án điện tử là điểm cốt lõi trong chuyển đổi số y tế. Tuy nhiên, đến nay, chỉ có 270 cơ sở thực hiện xong việc này, trong số này, không nhiều bệnh viện hạng đặc biệt hoặc cấp chuyên sâu. Từ thực tiễn, GS.TS Lê Hữu Song cho rằng các bệnh viện càng lớn, càng chuyên sâu thì lại càng khó và chậm trong chuyển đổi số y tế. Mấu chốt vấn đề là “thay đổi tư duy”, trong khi thay đổi thói quen của một đơn vị càng lớn thì càng khó khăn.
Bệnh viện có hàng chục nghìn quy trình chuyên môn khác nhau. Văn bản giấy không kết nối với nhau, muốn chuyển đổi số, sử dụng AI, các đơn vị từ lâm sàng, cận lâm sàng, đến dược, trang thiết bị, kiểm soát nhiễm khuẩn… phải kết nối. Điều này đòi hỏi sự đầu tư và thay đổi lớn trong cách thức làm việc.
Chi phí đầu tư lớn cũng là một thách thức đối với các bệnh viện. Các chuyên gia tính toán, trung bình mỗi bệnh viện tuyến tỉnh cần đầu tư hơn 10 tỷ đồng để triển khai bệnh án điện tử. Với các bệnh viện quy mô lớn, số tiền đầu tư còn lớn hơn rất nhiều. Trước đó, Bộ Y tế yêu cầu đơn vị chuyên môn xây dựng quy định kết cấu chi phí ứng dụng CNTT trong giá dịch vụ khám chữa bệnh, cần hoàn thành trong tháng 6, tuy nhiên đến nay vẫn chưa có hướng dẫn.
Để đẩy mạnh chuyển đổi số y tế, các bệnh viện cần có lộ trình cụ thể và sự hỗ trợ từ các cơ quan quản lý. GS.TS Lê Hữu Song cũng nhấn mạnh rằng việc ứng dụng AI trong chẩn đoán và điều trị y khoa sẽ giúp nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, nhưng cần phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và đồng bộ.
Các cơ quan quản lý cần có chính sách hỗ trợ và khuyến khích các bệnh viện đầu tư vào công nghệ thông tin và chuyển đổi số y tế. Đồng thời, cần có hướng dẫn và quy định rõ ràng về việc ứng dụng CNTT trong giá dịch vụ khám chữa bệnh.
Tóm lại, chuyển đổi số y tế là một quá trình phức tạp và thách thức, đòi hỏi sự tham gia và hỗ trợ của nhiều bên. Với sự quyết tâm và nỗ lực của các bệnh viện, cơ quan quản lý và các chuyên gia, hy vọng rằng chuyển đổi số y tế sẽ được đẩy mạnh và mang lại lợi ích cho người bệnh và ngành y tế Việt Nam.
