Thủ đô Hà Nội sở hữu một trong những tuyến du lịch trọng điểm là tuyến du lịch sông Hồng, nơi có tiềm năng lớn để “đánh thức” các di sản và làng nghề ven sông. Trên đoạn sông Hồng chảy qua Hà Nội từ Ba Vì đến Phú Xuyên, gần 30 di tích lịch sử, văn hóa nổi bật đang chờ được khai thác, bao gồm các địa điểm như di tích thờ Tản Viên Sơn Thánh, đền Hát Môn, đền Dầm, đền Đại Lộ, Chùa Mẫu, đình Chèm, đền Ghềnh, đền Rừng…
Không chỉ dừng lại ở các di tích lịch sử, dọc bờ sông Hồng còn xuất hiện nhiều làng nghề truyền thống như làng giấy Yên Thái, làng đào Nhật Tân, làng gốm Bát Tràng, làng nghề mây tre đan… Đây là những làng nghề không chỉ giữ gìn được bản sắc văn hóa mà còn mang lại giá trị kinh tế cho người dân địa phương.
Nhận thấy tiềm năng lớn của tuyến du lịch sông Hồng, nhiều công ty lữ hành đã triển khai các tour du lịch như “Những nhịp cầu hạnh phúc”, “Ấn tượng sông Hồng” và các chương trình “Trên dòng sông Phật pháp”. Tuy nhiên, việc khai thác tuyến du lịch này vẫn còn nhiều khó khăn do hạ tầng và bến bãi chưa đáp ứng được yêu cầu.
Phó Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội Trần Trung Hiếu cho biết, tuyến du lịch sông Hồng là một trong những tuyến trọng điểm của Hà Nội và các địa phương đã đầu tư cải tạo, tăng trải nghiệm bằng sản phẩm ẩm thực độc đáo của địa phương. Tuy nhiên, việc khai thác tuyến du lịch này vẫn còn nhiều khó khăn do hạ tầng và bến bãi chưa đáp ứng được yêu cầu.
PGS.TS Phạm Hồng Long, Trưởng khoa Du lịch học, cũng chỉ ra rằng sự chồng chéo trong các chính sách, quy định về cấp phép, quản lý bến tàu thủy nội địa và phương tiện đường thủy khiến nhiều nhà đầu tư không dám vận hành, khai thác sản phẩm du lịch đường sông tại Hà Nội.
Hiện nay, các đơn vị lữ hành vẫn chưa khai thác hết dư địa của du lịch sông Hồng do nhiều nguyên nhân, trong đó quan trọng nhất là hạ tầng và bến bãi. Để phát triển du lịch sông Hồng, cần có sự liên kết giữa các doanh nghiệp lữ hành, nhà đầu tư và các địa phương trong việc xây dựng cơ sở vật chất, hạ tầng phục vụ tuyến du lịch đường thủy trên sông Hồng.
Một trong những địa phương có tiềm năng du lịch lớn là phường Thượng Cát, với nhiều tài nguyên di sản như tuyến đình Nhật Tảo-đình Đông Ngạc – đình Chèm – làng cổ Đông Ngạc, làng nghề giò chả Thượng Cát… Bà Lê Thị Thu Hương, Chủ tịch UBND phường Thượng Cát, khẳng định sẽ khai thác tiềm năng du lịch văn hóa gắn với dòng sông, kết nối với các điểm du lịch khác trên địa bàn thành phố.
Xã Bát Tràng, nằm ven sông Hồng, từ lâu là một trong những điểm đến hấp dẫn nhất trên hành trình du lịch “Ấn tượng sông Hồng”. Nơi đây được biết đến là vùng địa linh với hệ thống di sản văn hóa vật thể và phi vật thể có giá trị. Ông Phạm Huy Khôi, Trưởng ban Kinh tế Ngân sách Hội đồng Nhân dân xã Bát Tràng, cho biết xã đang xúc tiến chuyển đổi mô hình BTST sang Khu Phát triển thương mại và văn hóa theo Nghị quyết mà HĐND TP vừa thông qua.
Sở Du lịch Hà Nội đang trình Dự thảo Kế hoạch Phát triển sản phẩm du lịch đường sông dọc hai bờ sông Hồng thành phố Hà Nội năm 2025 và những năm tiếp theo. Dự kiến, kế hoạch sẽ được triển khai từ năm 2025, với mục tiêu phát triển tuyến du lịch đường sông trở thành một sản phẩm du lịch đặc trưng của Thủ đô Hà Nội.
