Tình trạng ô tô Lào tạm nhập vào Việt Nam quá hạn mà chưa làm thủ tục tái xuất đang trở thành vấn đề đáng quan ngại. Theo thống kê của Hải quan cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, tỉnh Quảng Trị, có 512 chiếc xe Lào tạm nhập vào Việt Nam qua cửa khẩu này đã quá hạn song chưa làm thủ tục tái xuất. Con số này chỉ tập trung vào cửa khẩu Lao Bảo, trong khi có hàng nghìn chiếc xe Lào tạm nhập vào Việt Nam qua các cửa khẩu đường bộ mỗi năm.
Nghị định thư giữa Lào và Việt Nam cho phép ô tô của hai nước được phép lưu hành trên lãnh thổ của nhau trong thời gian tối đa 30 ngày. Tuy nhiên, từ năm 2012 đến nay, đã có hơn 500 chiếc ô tô Lào tạm nhập vào Việt Nam quá hạn tạm nhập mà chưa làm thủ tục tái xuất. Điều này đặt ra câu hỏi về việc những chiếc xe này đang ở đâu và bao nhiêu trong số đó đã được hợp thức hóa để lưu hành trái phép trong nội địa.
Các chuyên gia cho rằng, chính sách thuế khác nhau giữa Việt Nam và Lào là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này. Giá ô tô ở Lào rẻ hơn nhiều so với Việt Nam, nên đa phần xe tạm nhập vào Việt Nam có giá trị cao. Việc tạm nhập xe vào Việt Nam để giao lưu đi lại, giao thương buôn bán rồi tái xuất về Lào là một hoạt động hợp pháp. Tuy nhiên, một số cá nhân và tổ chức đã lợi dụng nghị định thư giữa Lào – Việt Nam để đưa xe Lào qua Việt Nam bằng hình thức tạm nhập song không tái xuất, sau đó làm giả hồ sơ để hợp thức hóa xe Lào thành xe Việt Nam nhằm mục đích trốn thuế.
Trước đó, một số cơ quan công an các tỉnh, thành phố đã lập nhiều chuyên án và bắt, khởi tố nhiều đối tượng trong đường dây “mua bán xe trái phép” và “làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức”. Những trường hợp này đã được phát hiện và xử lý, nhưng tình trạng xe tạm nhập quá hạn mà chưa làm thủ tục tái xuất vẫn còn tồn tại.
Hải quan cửa khẩu quốc tế Lao Bảo đã lập danh sách báo cáo với cấp trên để phối hợp cùng các cơ quan chức năng xác minh làm rõ và có biện pháp xử lý. Tuy nhiên, để giải quyết triệt để vấn đề, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng của hai nước Lào và Việt Nam, cũng như việc hoàn thiện các quy định pháp luật để ngăn chặn những hành vi gian lận và trốn thuế.
Việc xử lý tình trạng này không chỉ giúp ngăn chặn việc trốn thuế mà còn góp phần đảm bảo an toàn giao thông và trật tự xã hội. Đồng thời, việc này cũng giúp tăng cường mối quan hệ hợp tác giữa hai nước Lào và Việt Nam, cũng như đảm bảo việc thực hiện nghị định thư giữa hai nước một cách nghiêm túc và đúng đắn.
