Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu hóa, việc các công ty ô tô hàng đầu như Toyota, Volkswagen và BMW tìm kiếm mở rộng thị trường sang Trung Quốc – thị trường lớn nhất thế giới – không còn là điều bất ngờ. Tuy nhiên, để thâm nhập vào thị trường này, họ buộc phải hợp tác với các nhà sản xuất địa phương. Sự hợp tác này không chỉ giúp các công ty nước ngoài tiếp cận thị trường mới mà còn tạo điều kiện cho sự lan tỏa kiến thức, qua đó giúp các nhà sản xuất Trung Quốc nâng cao chất lượng sản phẩm của mình.
Sự tăng trưởng nhanh chóng của ngành công nghiệp ô tô Trung Quốc trong những năm gần đây là minh chứng cho hiệu quả của chiến lược hợp tác này. Từ năm 2001 đến năm 2017, ngành công nghiệp ô tô của Trung Quốc đã trải qua một quá trình tăng trưởng mạnh mẽ, với sản lượng xe được sản xuất hoặc bán ra trên toàn thế giới chiếm hơn 1/3 tổng số. Không chỉ tập trung vào số lượng, chất lượng của xe Trung Quốc cũng được cải thiện đáng kể. Theo số liệu, tỷ lệ trục trặc của xe du lịch nội địa Trung Quốc đã giảm 75% từ năm 2001 đến năm 2014.
Một phần quan trọng của sự cải thiện này có thể được quy cho sự lan tỏa kiến thức từ các công ty ô tô nước ngoài thông qua các liên doanh. Shengmao Cao, trợ lý giáo sư chiến lược tại Kellogg, định nghĩa sự lan tỏa kiến thức này là việc các công ty có thể quan sát và áp dụng kiến thức và bí quyết sản xuất của nhau một cách tự nhiên hoặc thông qua các thỏa thuận hợp tác. Các nhà nghiên cứu đã tiến hành phân tích hàng nghìn cuộc khảo sát do J.D. Power & Associates thực hiện từ năm 2001 đến năm 2014. Kết quả cho thấy rằng hiệu ứng lan tỏa tri thức từ các liên doanh đã đóng góp 8,3% vào sự cải thiện chất lượng tổng thể của ô tô Trung Quốc trong giai đoạn đó.
Việc định lượng những hiệu ứng lan tỏa này không chỉ giúp các công ty hiểu rõ hơn về quyết định hợp tác mà còn cung cấp cái nhìn sâu sắc về chính sách công nghiệp và chiến lược kinh doanh trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu. Tuy nhiên, sự hợp tác này cũng đặt ra câu hỏi về việc làm thế nào các công ty nước ngoài cân bằng giữa việc kiếm lợi nhuận và khả năng nuôi dưỡng một đối thủ cạnh tranh trong tương lai. Liệu rằng họ có thể duy trì lợi thế cạnh tranh trong khi cung cấp kiến thức và công nghệ cho các đối tác địa phương?
Đáp án cho câu hỏi này còn phụ thuộc vào chiến lược của từng công ty và khả năng thích nghi với thị trường. Tuy nhiên, một điều chắc chắn là sự hợp tác giữa các công ty ô tô nước ngoài và các nhà sản xuất địa phương Trung Quốc đã tạo ra một thị trường ô tô năng động và cạnh tranh. Việc các công ty nước ngoài có thể cân bằng được lợi nhuận và mối quan hệ hợp tác với đối tác địa phương sẽ là yếu tố quyết định cho thành công trong dài hạn của họ tại thị trường Trung Quốc.
