Luật Việc làm mới được ban hành với mục tiêu khuyến khích tạo thêm việc làm cho người khuyết tật bằng cách giảm tiền đóng bảo hiểm thất nghiệp cho người sử dụng lao động tuyển dụng lao động thuộc nhóm này. Luật số 74/2025/QH15, dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, bao gồm nhiều điểm mới, trong đó nổi bật là chế độ ưu đãi cho người sử dụng lao động khi tuyển dụng và sử dụng người lao động là người khuyết tật.

Theo quy định tại Khoản 1 Điều 33 Luật Việc làm năm 2025, mức đóng bảo hiểm thất nghiệp được xác định như sau: người lao động đóng tối đa bằng 1% tiền lương tháng; người sử dụng lao động đóng tối đa bằng 1% quỹ tiền lương tháng của những người lao động đang tham gia bảo hiểm thất nghiệp; nhà nước hỗ trợ tối đa 1% quỹ tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp của những người lao động đang tham gia. Điều này cho thấy sự phân bổ trách nhiệm đóng bảo hiểm thất nghiệp giữa người lao động, người sử dụng lao động và chính phủ.

Một điểm đáng chú ý trong Luật Việc làm năm 2025 là Khoản 6 Điều 33, quy định về điều khoản ưu đãi cho người sử dụng lao động tuyển dụng lao động khuyết tật. Cụ thể, người sử dụng lao động sẽ được giảm tiền đóng bảo hiểm thất nghiệp thuộc trách nhiệm của mình khi tuyển mới và sử dụng người lao động là người khuyết tật. Thời gian được hưởng ưu đãi này không quá 12 tháng. Đây là một chính sách hỗ trợ thiết thực cho các doanh nghiệp tạo cơ hội việc làm cho nhóm lao động yếu thế.

Bảo hiểm xã hội Việt Nam đánh giá cao chính sách này, cho rằng nó mang tính cụ thể và trực tiếp hỗ trợ các đơn vị, doanh nghiệp khi thực hiện trách nhiệm xã hội, tạo cơ hội việc làm cho nhóm lao động yếu thế. Việc giảm tiền đóng bảo hiểm thất nghiệp có thể giúp giảm bớt gánh nặng tài chính cho người sử dụng lao động, khuyến khích họ tuyển dụng và giữ việc làm cho người khuyết tật.

Ngoài ra, Luật Việc làm năm 2025 còn quy định rõ trách nhiệm của người sử dụng lao động là phải đóng đủ bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động để kịp thời giải quyết chế độ bảo hiểm thất nghiệp cho họ khi nghỉ việc. Trong trường hợp người sử dụng lao động không đóng đủ bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động thì phải trả khoản tiền tương ứng với các chế độ bảo hiểm thất nghiệp mà người lao động được hưởng theo quy định của pháp luật nếu họ nghỉ việc. Điều này nhằm đảm bảo quyền lợi cho người lao động và tăng cường trách nhiệm của người sử dụng lao động trong việc thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp.

Có thể thấy, Luật Việc làm năm 2025 đã đề ra những giải pháp nhằm khuyến khích tạo việc làm cho người khuyết tật, đồng thời đảm bảo quyền lợi cho cả người lao động và người sử dụng lao động. Việc giảm tiền đóng bảo hiểm thất nghiệp cho người sử dụng lao động tuyển dụng lao động khuyết tật là một trong những điểm nổi bật, thể hiện sự quan tâm của nhà nước đối với việc tạo cơ hội việc làm cho nhóm lao động yếu thế.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký ban hành Nghị quyết số 89/2025/UBTVQH15 về mức chi tổ chức bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) giai đoạn 2025 – 2027. Nghị quyết này quy định cụ thể mức chi tổ chức và hoạt động BHXH, BHTN, cũng như các nguyên tắc quản lý và giám sát việc sử dụng quỹ bảo hiểm.

Nghị quyết 89 quy định mức chi tổ chức và hoạt động BHXH bình quân giai đoạn 2025 – 2027 tối đa 1,28% dự toán thu. Chi BHXH được trích từ tiền sinh lời của hoạt động đầu tư từ quỹ BHXH, với mức tối đa 1,36% vào năm 2025, 1,26% vào năm 2026 và 1,23% vào năm 2027. Tương tự, mức chi tổ chức và hoạt động BHTN bình quân giai đoạn 2025 – 2027 tối đa 1,28% dự toán thu. Chi BHTN được trích từ quỹ BHTN, với mức tối đa 1,36% vào năm 2025, 1,26% vào năm 2026 và 1,23% vào năm 2027.

Nghị quyết cũng quy định cụ thể mức chi tiền lương, phụ cấp đối với công chức, viên chức, người lao động làm việc trong các đơn vị thuộc, trực thuộc BHXH Việt Nam. Mức chi này tương đương với mức chi tiền lương, phụ cấp công vụ, phụ cấp chức vụ lãnh đạo, phụ cấp thâm niên vượt khung và phụ cấp khác đối với công chức.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao Thủ tướng Chính phủ giao dự toán, phê chuẩn quyết toán chi tổ chức và hoạt động BHXH, BHTN. Thủ tướng cũng được yêu cầu chỉ đạo các cơ quan có liên quan rà soát, tiết kiệm, cắt giảm nhiệm vụ chi chưa thực sự cần thiết trong quá trình xây dựng dự toán, thực hiện dự toán chi tổ chức và hoạt động BHXH, BHTN.

Nghị quyết 89 cũng nhấn mạnh việc đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện dự toán, quyết toán chi tổ chức và hoạt động BHXH, BHTN. Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao Ủy ban Văn hóa và Xã hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban khác của Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội, HĐND các cấp, trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình, giám sát việc thực hiện Nghị quyết này.

Kiểm toán Nhà nước hàng năm sẽ thực hiện kiểm toán việc giao dự toán, quản lý, sử dụng, quyết toán chi tổ chức và hoạt động BHXH, BHTN và báo cáo kết quả kiểm toán với Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Tóm lại, Nghị quyết 89 đặt ra quy định rõ ràng và có giới hạn chặt chẽ hơn cho các quỹ bảo hiểm. Cùng với đó là nguyên tắc quản lý linh hoạt nhưng có kiểm soát, đồng thời tăng cường sự giám sát từ nhiều cấp độ và thúc đẩy ứng dụng công nghệ để đạt được hiệu quả và minh bạch cao hơn.