Cảnh báo mạo danh nhân viên ngành điện để lừa đảo trong quá trình tái cơ cấu của EVNHANOI

Trong thời gian gần đây, Tổng công ty Điện lực Hà Nội (EVNHANOI) đang tiến hành tái cơ cấu và sáp nhập các bộ phận, một số đối tượng đã lợi dụng tình hình này để thực hiện các hành vi mạo danh và lừa đảo nhằm chiếm đoạt thông tin và tài sản của khách hàng.

Cụ thể, một số đối tượng đã giả danh nhân viên ngành điện, sử dụng các thủ đoạn tinh vi như gọi điện thoại, nhắn tin, thậm chí gọi video để mạo danh cán bộ điện lực. Chúng yêu cầu người dân ‘xác minh thông tin hợp đồng sau sáp nhập’, ‘cập nhật thông tin khách hàng’, ‘nộp phí dịch vụ chuyển đổi’ với mục đích xấu.

EVNHANOI đã lên tiếng cảnh báo người dân về những hành vi này và khẳng định mọi liên hệ chính thức với khách hàng đều được thực hiện thông qua các kênh nhận diện rõ ràng. Các kênh này bao gồm cuộc gọi hiển thị EVNHANOI, email có đuôi @evnhanoi.vn, hoặc thông báo trực tiếp từ chính quyền địa phương, tổ dân phố. Tổng công ty không bao giờ yêu cầu khách hàng cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng, mật khẩu hay mã OTP qua điện thoại, tin nhắn hoặc các đường link lạ.

Trước tình trạng các đối tượng mạo danh nhân viên ngành điện thực hiện hành vi lừa đảo, EVNHANOI đã triển khai các biện pháp cảnh báo toàn diện thông qua nhiều kênh chính thống. Việc tái cơ cấu tổ chức được khẳng định là hoạt động nội bộ, không làm gián đoạn việc sử dụng điện và không ảnh hưởng đến các dịch vụ đã cam kết. Mọi quyền lợi của khách hàng vẫn được bảo đảm đầy đủ, liên tục và không thay đổi.

Khách hàng cần lưu ý rằng khi nhận được cuộc gọi từ tổng đài viên EVNHANOI, màn hình sẽ hiển thị rõ tên thương hiệu ‘EVNHANOI’ đối với các nhà mạng hỗ trợ. Đối với các nhà mạng chưa hỗ trợ hiển thị tên, EVNHANOI sử dụng duy nhất đầu số 0963.001.288. EVNHANOI khuyến cáo khách hàng nâng cao cảnh giác và chủ động chia sẻ thông tin cảnh báo đến người thân, bạn bè để cùng phòng tránh rủi ro.

Trong trường hợp cần làm việc trực tiếp, nhân viên điện lực sẽ mặc đồng phục, xuất trình thẻ ngành có mã QR xác thực và giấy giới thiệu theo đúng quy định. Khách hàng không nên chia sẻ thông tin ‘nhạy cảm’ với bất kỳ ai khi chưa được xác minh và nên liên hệ ngay với Tổng đài Chăm sóc khách hàng 19001288 để được xác minh và hỗ trợ kịp thời.

Số liệu thống kê từ Trung tâm Chăm sóc khách hàng EVNHANOI cho thấy, chỉ trong 5 tháng đầu năm 2025, đã có hơn 14.300 trường hợp mạo danh nhân viên điện lực. Để ngăn chặn, EVNHANOI đang phối hợp chặt chẽ với cơ quan công an và chính quyền địa phương nhằm tuyên truyền, phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.

Tình trạng lộ và lọt thông tin cá nhân đang trở thành một vấn đề ngày càng nghiêm trọng và tinh vi trong thời đại số. Sự phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử và quá trình số hóa các dịch vụ đã tạo ra một môi trường thuận lợi cho hoạt động mua bán dữ liệu cá nhân. Các diễn đàn và tài khoản mạng xã hội trở thành nơi diễn ra công khai việc mua bán này, với sự tham gia của cả tổ chức và doanh nghiệp. Hậu quả của tình trạng này là nhiều người phải đối mặt với việc bị nhắn tin, gọi điện gây phiền phức, thậm chí bị lừa đảo. Kẻ xấu có thể sử dụng thông tin cá nhân để xây dựng các kịch bản lừa đảo riêng biệt cho từng nhóm đối tượng khác nhau.

Theo chuyên gia Ngô Trí Nhật, mặc dù cơ quan chức năng đã nỗ lực trong việc đánh sập nhiều đường dây chuyên đánh cắp và mua bán dữ liệu cá nhân, các băng nhóm hacker vẫn tiếp tục hoạt động với những hình thức ngày càng tinh vi. Quá trình điều tra và xử lý những trường hợp này thường kéo dài, gây ảnh hưởng lớn đến công tác bảo đảm an toàn thông tin.

Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) đã báo cáo về tình trạng mua bán dữ liệu cá nhân trong sáu tháng đầu năm 2025. Theo đó, có 56 vụ việc liên quan đến mua bán dữ liệu cá nhân, với hơn 110 triệu bản ghi bị thu thập và rao bán. Thượng tá Triệu Mạnh Tùng, Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, chia sẻ rằng nhu cầu thu thập dữ liệu cá nhân phục vụ hoạt động sản xuất và kinh doanh là rất lớn. Tuy nhiên, nhiều hệ thống thông tin còn tồn tại lỗ hổng trong quy trình khai thác và sử dụng dữ liệu cá nhân.

Ông Ngô Minh Hiếu, Giám đốc Công ty TNHH Doanh nghiệp xã hội Chống lừa đảo, cho rằng các doanh nghiệp có thể sử dụng dữ liệu cá nhân của khách hàng để gia tăng giá trị dịch vụ và kết nối. Tuy nhiên, việc khai thác dữ liệu phải đảm bảo tính bảo mật, lưu trữ thông tin tại máy chủ ở Việt Nam và có mã hóa các thông tin nhạy cảm như danh tính khách hàng và tình trạng tài chính.

Để ngăn chặn tình trạng lộ và lọt thông tin, bảo vệ người dân khỏi nạn lừa đảo, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026. Luật này quy định rõ ràng và cụ thể các khái niệm về dữ liệu cá nhân, bao gồm “dữ liệu cá nhân cơ bản”, “dữ liệu cá nhân nhạy cảm”, “đánh giá tác động xử lý dữ liệu cá nhân”, và “bảo vệ dữ liệu cá nhân”. Luật cũng cấm tuyệt đối hành vi mua bán dữ liệu cá nhân.

Các chuyên gia cho rằng cơ quan chức năng cần triển khai các giải pháp đồng bộ để thực hiện hiệu quả Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân. Điều này bao gồm việc ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành chi tiết và dễ thực hiện. Ngoài ra, cần xây dựng cơ chế phối hợp giữa các bộ và cơ quan để chia sẻ dữ liệu và cảnh báo sớm vi phạm. Tổ chức các chiến dịch tuyên truyền để nâng cao nhận thức về bảo mật thông tin cá nhân cũng là một yếu tố quan trọng. Đồng thời, cần có một kênh tương tác và đường dây nóng để người dân và doanh nghiệp có thể tố giác hành vi vi phạm hoặc khai báo nếu phát hiện dữ liệu của mình bị đánh cắp.

Người dân cũng cần cảnh giác và có biện pháp bảo vệ thông tin cá nhân của mình. Họ nên tránh chia sẻ thông tin cá nhân qua mạng xã hội hoặc các khảo sát trôi nổi. Sử dụng mật khẩu mạnh và không dùng chung mật khẩu cho nhiều tài khoản là một biện pháp hiệu quả. Người dân cũng không nên mở các liên kết hoặc tập tin đáng ngờ và thường xuyên cập nhật các phần mềm chống virus và bảo mật trên các thiết bị cá nhân.

Lừa đảo giả mạo shipper – một vấn đề nhức nhối trong thời đại giao dịch trực tuyến

Việc cơ quan chức năng liên tục cảnh báo và báo chí thường xuyên đăng tin về thủ đoạn lừa đảo giả mạo shipper đã trở thành một phần không thể thiếu trong nỗ lực nâng cao nhận thức của cộng đồng. Tuy nhiên, bất chấp những cảnh báo này, vẫn có rất nhiều người trở thành nạn nhân của những kẻ gian manh. Chúng đã lợi dụng triệt để tâm lý chủ quan của người tiêu dùng và sự thiếu cảnh giác trong giao dịch trực tuyến để thực hiện các hành vi lừa đảo.

Những chiêu lừa phổ biến của kẻ gian

Những kẻ lừa đảo thường sử dụng một số chiêu thức phổ biến để chiếm đoạt tiền và thông tin cá nhân của nạn nhân. Một trong những chiêu thức đó là gọi điện giả danh nhân viên giao hàng, đọc chính xác tên, số điện thoại và địa chỉ của khách hàng để tạo sự tin tưởng. Sau đó, chúng yêu cầu khách hàng chuyển khoản vào tài khoản cá nhân với lý do phát sinh phí giao hàng hoặc phí bảo hiểm hàng hóa. Ngay khi nhận được tiền, đối tượng lập tức chặn liên lạc, khiến nạn nhân mất tiền và không nhận được hàng.

Một thủ đoạn khác mà kẻ gian sử dụng là đánh vào sự lo sợ của nạn nhân bằng cách thông báo đã chuyển nhầm tài khoản ‘hội viên shipper’. Đối tượng nói rằng nếu không hủy dịch vụ, tài khoản sẽ bị trừ từ 2 đến 3,5 triệu đồng mỗi tháng. Trong tình huống căng thẳng này, nhiều người làm theo yêu cầu, nhấp vào liên kết lạ hoặc cung cấp mã OTP để ‘hủy dịch vụ’, vô tình mở đường cho kẻ gian chiếm đoạt tiền và thông tin cá nhân.

Nguyên nhân người dân dễ sập bẫy

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc người dân dễ trở thành nạn nhân của những kẻ lừa đảo. Một trong những nguyên nhân chính là tình trạng rò rỉ dữ liệu cá nhân, khiến thông tin của người dùng bị lộ ra ngoài. Bên cạnh đó, tâm lý sợ mất đơn hàng, vội vàng nhận hàng khi bận rộn và sự chuyên nghiệp của những kẻ lừa đảo cũng là những yếu tố quan trọng.

Những kẻ lừa đảo thường sử dụng giọng nói tự tin, thuật ngữ chuyên ngành vận chuyển, thậm chí gửi hình ảnh giả mạo nhân viên giao hàng hoặc phiếu giao hàng để củng cố lòng tin của khách hàng. Điều này đã khiến nhiều người bị lừa đảo và mất tiền.

Cách nhận biết và phòng tránh

Để nhận biết và phòng tránh những chiêu lừa đảo này, người tiêu dùng cần lưu ý rằng nhân viên giao hàng chính thống không bao giờ yêu cầu khách hàng chuyển khoản vào tài khoản cá nhân trước khi nhận hàng. Nếu gặp tình huống yêu cầu đóng phí bổ sung hoặc cung cấp mã OTP để hoàn tất giao dịch, người mua phải lập tức dừng lại và xác minh thông tin qua ứng dụng chính thức của đơn vị vận chuyển.

Khi bị lừa, người dân cần giữ lại toàn bộ bằng chứng, trình báo cơ quan công an gần nhất hoặc liên hệ với các đường dây nóng để được hỗ trợ xử lý.

Nhà nghiên cứu bảo mật Hariharan Shanmugam vừa đưa ra cảnh báo về một thế hệ phần mềm độc hại mới có thể đang ẩn mình trong các mô hình trí tuệ nhân tạo (AI), đặc biệt là trong các ứng dụng được người dùng tin tưởng. Thay vì tập trung vào các cuộc tấn công tức thời bằng AI, chuyên gia bảo mật này cho rằng mã độc có thể lặng lẽ ẩn náu trong các mô hình AI như công cụ Core ML của Apple.

Trong hội nghị bảo mật Black Hat USA 2025 vào ngày 7 tháng 8, ông Shanmugam sẽ trình bày nghiên cứu về cách các mô hình AI có thể bị ‘vũ khí hóa’ mà không cần đến lỗ hổng phần mềm. Vấn đề nằm ở chỗ phần lớn các công cụ bảo mật hiện nay không được thiết kế để quét sâu vào bên trong mô hình học máy hoặc thư viện AI, nơi mà mã độc có thể bị giấu kín trong hình ảnh hoặc tệp âm thanh.

Ông Shanmugam đã phát triển một framework tấn công có tên MLArc, sử dụng chính các thành phần học máy của Apple để thực hiện kiểm soát và ra lệnh (Command & Control – C2). Bằng cách tận dụng Core ML, Vision (xử lý ảnh) và AVFoundation (xử lý âm thanh), mã độc có thể ẩn mình dưới dạng dữ liệu hợp pháp, lọt qua mọi hệ thống kiểm tra và thậm chí được kích hoạt mà không để lại dấu vết nào rõ ràng.

Điều đáng lo ngại là những cuộc tấn công như vậy không cần bất kỳ lỗi nào trong hệ thống Apple hay ứng dụng AI. Thay vào đó, kẻ tấn công có thể phát hành một ứng dụng AI ‘trông có vẻ hợp pháp’, được lưu hành công khai trên các kho phần mềm, nhưng bên trong lại chứa mã độc giấu kín. Khi ứng dụng chạy, payload độc hại sẽ được thực thi hoàn toàn trong bộ nhớ, tránh xa mọi bộ quét truyền thống.

Ông Shanmugam cảnh báo rằng bất kỳ tổ chức nào cũng có thể trở thành nạn nhân nếu vô tình tích hợp một mô hình AI bị ‘nhiễm độc’. Đây là rủi ro nghiêm trọng trong chuỗi cung ứng phần mềm hiện đại, nơi AI ngày càng được dùng phổ biến trong ảnh, âm thanh, chatbot, và nhiều ứng dụng khác.

Ông gọi đây là một chiến thuật ‘nhóm đỏ’ nhằm giúp cộng đồng bảo mật nhận ra rằng mô hình AI không chỉ là dữ liệu thụ động, mà có thể trở thành kênh truyền tải dữ liệu nguy hiểm. Ông sẽ công bố các chỉ số xâm nhập (IoC) liên quan trong blog nghiên cứu của mình cùng thời điểm với buổi thuyết trình.

‘Thế hệ cấy ghép độc hại tiếp theo đang tìm nơi ẩn náu trong AI, và hiện tại chúng ta chưa đủ sẵn sàng để phát hiện,’ ông kết luận.

Công an TP. Đà Nẵng đang cảnh báo người dân về một thủ đoạn lừa đảo mới, trong đó các đối tượng giả danh nhân viên tổng đài ngân hàng để chiếm đoạt tài sản. Các đối tượng này thường chủ động liên hệ với khách hàng qua điện thoại hoặc tin nhắn, thuyết phục họ mở thẻ ghi nợ phi vật lý hoặc đăng ký phát hành thẻ tín dụng.

Một số số điện thoại đã được phản ánh là có hành vi lừa đảo, bao gồm 0236.688.8766, 0248.886.0469, 0288.886.5154, 0245.555.7665… Khi đã lấy được lòng tin của khách hàng, các đối tượng này sẽ yêu cầu cung cấp thông tin thẻ để liên kết với ví điện tử do chúng kiểm soát, từ đó chiếm đoạt tiền trong tài khoản.

Những thông tin mà kẻ gian thường yêu cầu bao gồm hình ảnh thẻ, dãy số in trên thẻ, tên chủ thẻ hoặc màn hình hiển thị số thẻ đầy đủ trong dịch vụ ngân hàng số, mã OTP được gửi đến số điện thoại của khách hàng. Trong quá trình thực hiện hành vi lừa đảo, các đối tượng còn có thể yêu cầu nạn nhân chuyển tiền với lý do thanh toán phí hồ sơ, phí phát hành thẻ…

Theo cơ quan công an, nhiều người dân đã trở thành nạn nhân của chiêu trò lừa đảo này, với số tiền bị chiếm đoạt lên đến hàng chục triệu đồng. Chị K.O., 21 tuổi, trú tại TP. Đà Nẵng, vừa trở thành nạn nhân của một vụ lừa đảo với số tiền gần 8 triệu đồng. Đối tượng giả danh người giao hàng, gửi thông tin chuyển khoản và liên tục hối thúc chị O. chuyển tiền với lý do giao hàng gấp.

Sau khi nạn nhân chuyển khoản, một đối tượng khác tiếp tục gọi điện, thông báo rằng chị O. đã chuyển nhầm vào tài khoản công ty và sẽ bị tự động khấu trừ 3,5 triệu đồng mỗi tháng. Công an TP. Đà Nẵng khuyến cáo người dân tuyệt đối không cung cấp thông tin bảo mật như thông tin thẻ, mật khẩu ứng dụng ngân hàng, mã OTP cho bất kỳ ai.

Không truy cập các đường link lạ hoặc quét mã QR không rõ nguồn gốc được gửi qua email, tin nhắn hoặc mạng xã hội. Người dân cũng được khuyến nghị thường xuyên cập nhật các hướng dẫn giao dịch an toàn từ website chính thức của các ngân hàng và lập tức thông báo cho cơ quan công an gần nhất khi phát hiện dấu hiệu nghi ngờ bị lừa đảo để được hỗ trợ, xử lý kịp thời.