Họa sĩ Lê Thiết Cương – Kinhtekhoinghiep.com https://kinhtekhoinghiep.com Nơi kết nối cộng đồng khởi nghiệp Việt Nam, cùng nhau xây dựng tương lai! Fri, 29 Aug 2025 19:09:36 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.2 https://cloud.linh.pro/news/2025/08/kinhtekhoinghiep.svg Họa sĩ Lê Thiết Cương – Kinhtekhoinghiep.com https://kinhtekhoinghiep.com 32 32 Họa sĩ Lê Thiết Cương và bộ sưu tập nghệ thuật tối giản https://kinhtekhoinghiep.com/hoa-si-le-thiet-cuong-va-bo-suu-tap-nghe-thuat-toi-gian/ Fri, 29 Aug 2025 19:09:31 +0000 https://kinhtekhoinghiep.com/hoa-si-le-thiet-cuong-va-bo-suu-tap-nghe-thuat-toi-gian/

Lê Thiết Cương, một cái tên không còn xa lạ với những người yêu mến nghệ thuật Việt Nam, đã ra đi mãi vào ngày 17/7 vừa qua, hưởng thọ 63 tuổi, do mắc bệnh ung thư hiếm gặp. Sự ra đi đột ngột của ông đã khiến cộng đồng văn chương và hội họa trong nước rơi vào trạng thái bàng hoàng và đau buồn không cùng.

Trong suốt cuộc đời và sự nghiệp của mình, Lê Thiết Cương đã để lại dấu ấn đáng nhớ trên nhiều lĩnh vực nghệ thuật, bao gồm hội họa, gốm, nhiếp ảnh và giám tuyển các sự kiện mỹ thuật. Điểm nổi bật trong các tác phẩm của ông là phong cách tối giản đặc trưng, thể hiện không chỉ qua những bức tranh mà còn trong các tác phẩm gốm và dự án nghệ thuật khác mà ông đã thực hiện.

Phong cách được Lê Thiết Cương áp dụng trong những bức minh họa. Năm 2023, họa sĩ vẽ minh họa bìa cuốn Anh hùng còn chi - di cảo của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp, bạn vong niên của ông. Lê Thiết Cương cũng thực hiện tranh bìa cho sách của nhà văn Nguyễn Quang Lập, nhà nghiên cứu Văn Giá, Hoàng Ngọc Hiến, nhà phê bình Nguyễn Thị Minh Thái. Ảnh: Nhã Nam
Phong cách được Lê Thiết Cương áp dụng trong những bức minh họa. Năm 2023, họa sĩ vẽ minh họa bìa cuốn Anh hùng còn chi – di cảo của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp, bạn vong niên của ông. Lê Thiết Cương cũng thực hiện tranh bìa cho sách của nhà văn Nguyễn Quang Lập, nhà nghiên cứu Văn Giá, Hoàng Ngọc Hiến, nhà phê bình Nguyễn Thị Minh Thái. Ảnh: Nhã Nam

Với tinh thần nghệ thuật không ngừng nghỉ, Lê Thiết Cương đã tổ chức nhiều triển lãm cá nhân và tham gia vào các hoạt động nghệ thuật đa dạng. Những tác phẩm của ông không chỉ dừng lại ở sự đơn giản hình thức mà còn chứa đựng nhiều tầng ý nghĩa sâu sắc, đòi hỏi người xem phải có sự chiêm nghiệm và cảm nhận kỹ càng.

Chăn trâu - tranh gốm ghép của Lê Thiết Cương. Các mảnh gốm được họa sĩ ghép tỉ mỉ, tối giản màu sắc, thể hiện một trong số đề tài ông yêu thích là văn hóa Việt, với hình ảnh nông dân, con trâu, cái liềm.
Chăn trâu – tranh gốm ghép của Lê Thiết Cương. Các mảnh gốm được họa sĩ ghép tỉ mỉ, tối giản màu sắc, thể hiện một trong số đề tài ông yêu thích là văn hóa Việt, với hình ảnh nông dân, con trâu, cái liềm.

Một trong những tác phẩm tiêu biểu, đỉnh cao của phong cách tối giản mà Lê Thiết Cương theo đuổi có thể kể đến là bức sơn dầu “Độc thoại”. Bức tranh thể hiện không chỉ tài năng hội họa mà còn triết lý nghệ thuật của ông. Ngoài ra, Lê Thiết Cương còn đóng góp vào lĩnh vực minh họa sách, với các tác phẩm như minh họa cho cuốn “Anh hùng còn chi – di cảo” của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp và nhiều sách khác của các nhà văn, nhà nghiên cứu nổi tiếng.


 Đề tài quen thuộc khác trong sự nghiệp của Lê Thiết Cương là ghế. Tháng 9/2019, ông tổ chức triển lãm  Chuyện ghế , với 30 tác phẩm do ông thiết kế trong 18 năm, mang tinh thần truyền thống kết hợp hiện đại. Hầu như mỗi chiếc chỉ có một màu, hình khối không cầu kỳ. Tác phẩm điêu khắc trong hình   được làm bằng sắt hàn, có màu đỏ rực, được liên kết từ những hình khối không cân bằng. 
 Họa sĩ từng nói: '' Trong kiến trúc và đặc biệt kiến trúc hiện đại, ghế không chỉ để ngồi. Nó là một yếu tố trang trí, song hành cùng kiến trúc. Không nên bó hẹp ghế trong nghĩa đen của nó''. Lê Thiết Cương đặt tác phẩm giữa lằn ranh của giá trị sử dụng và nghệ thuật, mỗi người khi chiêm ngưỡng sẽ có những cảm nhận riêng.
Đề tài quen thuộc khác trong sự nghiệp của Lê Thiết Cương là ghế. Tháng 9/2019, ông tổ chức triển lãm Chuyện ghế , với 30 tác phẩm do ông thiết kế trong 18 năm, mang tinh thần truyền thống kết hợp hiện đại. Hầu như mỗi chiếc chỉ có một màu, hình khối không cầu kỳ. Tác phẩm điêu khắc trong hình được làm bằng sắt hàn, có màu đỏ rực, được liên kết từ những hình khối không cân bằng.
Họa sĩ từng nói: ” Trong kiến trúc và đặc biệt kiến trúc hiện đại, ghế không chỉ để ngồi. Nó là một yếu tố trang trí, song hành cùng kiến trúc. Không nên bó hẹp ghế trong nghĩa đen của nó”. Lê Thiết Cương đặt tác phẩm giữa lằn ranh của giá trị sử dụng và nghệ thuật, mỗi người khi chiêm ngưỡng sẽ có những cảm nhận riêng.

Lê Thiết Cương còn có một tình yêu đặc biệt với gốm, vật liệu mà ông cho rằng hội tụ đủ các yếu tố thiên, địa, nhân, ngũ hành. Bằng cách kết hợp hội họa vào gốm, ông đã tạo ra những tác phẩm không chỉ tinh tế mà còn tôn vinh giá trị của vật liệu truyền thống này. Những tác phẩm gốm của ông luôn thể hiện sự hòa quyện giữa hình thức và ý nghĩa, thể hiện con mắt tinh tế và tâm hồn nghệ sĩ.

Trong sự nghiệp, Lê Thiết Cương còn dành tình yêu đặc biệt với gốm, cho biết chỉ có vật liệu này mới hội tụ đủ thiên, địa, nhân, ngũ hành kim, mộc, thủy, hỏa, thổ. Tiếc nuối khi các làng gốm cổ đang dần mai một, ông mang hội họa vào gốm để làm mới, tôn vinh vật liệu, đưa gốm đến gần mọi người.
Trong sự nghiệp, Lê Thiết Cương còn dành tình yêu đặc biệt với gốm, cho biết chỉ có vật liệu này mới hội tụ đủ thiên, địa, nhân, ngũ hành kim, mộc, thủy, hỏa, thổ. Tiếc nuối khi các làng gốm cổ đang dần mai một, ông mang hội họa vào gốm để làm mới, tôn vinh vật liệu, đưa gốm đến gần mọi người.

Suốt sự nghiệp, Lê Thiết Cương không ngừng tìm kiếm và khám phá những hình thức nghệ thuật mới. Ông không ngại kết hợp với các nhà văn, nhà điêu khắc và nghệ sĩ khác để thực hiện các dự án nghệ thuật độc đáo, mang đậm dấu ấn cá nhân nhưng cũng rất gần gũi với công chúng.

Một trong tác phẩm gốm cuối cùng của Lê Thiết Cương, hoàn thiện hôm 31/5. Trên thân bình, họa sĩ trích một câu trong truyện ngắn Tướng về hưu của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp: ''Cả đời cha tôi gắn với súng đạn chiến tranh''. Năm 1985, ngày nào họa sĩ cũng đạp xe sang Bát Tràng. Nhờ đó, ông học được các công đoạn làm gốm, từ củi lửa, vuốt nặn, vào lò, ra lò, hình thành niềm yêu thích vật liệu. Họa sĩ từng cho rằng mỹ thuật của người Việt nằm trong gốm.
Một trong tác phẩm gốm cuối cùng của Lê Thiết Cương, hoàn thiện hôm 31/5. Trên thân bình, họa sĩ trích một câu trong truyện ngắn Tướng về hưu của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp: ”Cả đời cha tôi gắn với súng đạn chiến tranh”. Năm 1985, ngày nào họa sĩ cũng đạp xe sang Bát Tràng. Nhờ đó, ông học được các công đoạn làm gốm, từ củi lửa, vuốt nặn, vào lò, ra lò, hình thành niềm yêu thích vật liệu. Họa sĩ từng cho rằng mỹ thuật của người Việt nằm trong gốm.
Tiễn biệt nghệ sĩ Lê Thiết Cương
Tiễn biệt nghệ sĩ Lê Thiết Cương

Sự ra đi của Lê Thiết Cương để lại một khoảng trống lớn trong cộng đồng nghệ thuật Việt Nam. Ông không chỉ là một tài năng lớn mà còn là tâm hồn nghệ sĩ đã cống hiến cả cuộc đời cho nghệ thuật. Tuy nhiên, di sản nghệ thuật và những tác phẩm mà ông để lại sẽ tiếp tục được lưu giữ, nhớ đến và tôn vinh, góp phần làm giàu thêm nền văn hóa và nghệ thuật của dân tộc.


 Bức  Bàn ghế  được Lê Thiết Cương triển lãm năm 2018. Các bức vẽ của ông dùng tông xám, đen là chủ đạo. Nhà thơ Nguyễn Thụy Kha từng nhận định tranh Lê Thiết Cương ''khó lường, mỗi bức hầu như chỉ chọn một tông màu chính rồi hòa tan màu sắc ấy trên mặt phẳng tĩnh lặng''. Từ con người, đồ vật, phong cảnh đều được Lê Thiết Cương vẽ đơn giản, đôi khi chỉ bằng các nét gạch, song khiến người xem dành nhiều thời gian để phân tích những tầng ý nghĩa mà ông gửi gắm.
Bức Bàn ghế được Lê Thiết Cương triển lãm năm 2018. Các bức vẽ của ông dùng tông xám, đen là chủ đạo. Nhà thơ Nguyễn Thụy Kha từng nhận định tranh Lê Thiết Cương ”khó lường, mỗi bức hầu như chỉ chọn một tông màu chính rồi hòa tan màu sắc ấy trên mặt phẳng tĩnh lặng”. Từ con người, đồ vật, phong cảnh đều được Lê Thiết Cương vẽ đơn giản, đôi khi chỉ bằng các nét gạch, song khiến người xem dành nhiều thời gian để phân tích những tầng ý nghĩa mà ông gửi gắm.
Họa sĩ mê đọc sách, nhất là những cuốn kinh Phật, sách triết học phương Đông. Bố mẹ đều theo Phật giáo, đời sống tinh thần của ông cũng được nuôi dưỡng nhờ truyền thống gia đình. Tư tưởng Phật giáo liên hệ mật thiết với trường phái tối giản của Lê Thiết Cương. Ông quan niệm vẽ cũng là tu, hành thiền. Tháng 9 năm ngoái, họa sĩ kết hợp nhà văn Nguyễn Việt Hà, nhà điêu khắc Đinh Công Đạt triển lãm dự án nghệ thuật Mặt khác - Otherwise. Trên chiếc mặt nạ được Đinh Công Đạt tạo hình từ giấy bồi, sơn ta, nặn theo khuôn mặt của ba người, Lê Thiết Cương viết lên kinh Phật.
Họa sĩ mê đọc sách, nhất là những cuốn kinh Phật, sách triết học phương Đông. Bố mẹ đều theo Phật giáo, đời sống tinh thần của ông cũng được nuôi dưỡng nhờ truyền thống gia đình. Tư tưởng Phật giáo liên hệ mật thiết với trường phái tối giản của Lê Thiết Cương. Ông quan niệm vẽ cũng là tu, hành thiền. Tháng 9 năm ngoái, họa sĩ kết hợp nhà văn Nguyễn Việt Hà, nhà điêu khắc Đinh Công Đạt triển lãm dự án nghệ thuật Mặt khác – Otherwise. Trên chiếc mặt nạ được Đinh Công Đạt tạo hình từ giấy bồi, sơn ta, nặn theo khuôn mặt của ba người, Lê Thiết Cương viết lên kinh Phật.
]]>
Họa sĩ Lê Thiết Cương qua đời ở tuổi 63 https://kinhtekhoinghiep.com/hoa-si-le-thiet-cuong-qua-doi-o-tuoi-63/ Sun, 20 Jul 2025 22:37:43 +0000 https://kinhtekhoinghiep.com/hoa-si-le-thiet-cuong-qua-doi-o-tuoi-63/

Ngày 17/7 vừa qua, giới mỹ thuật Việt Nam đã tiễn biệt họa sĩ Lê Thiết Cương, một tên tuổi nổi bật của phong trào mỹ thuật đương đại, hưởng thọ 63 tuổi. Sự ra đi đột ngột của ông đã để lại một khoảng trống lớn trong lòng những người yêu nghệ thuật và các nghệ sĩ đồng nghiệp.

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều (ngoài cùng, bên phải) hội ngộ họa sĩ Lê Thiết Cương (thứ 2, từ trái sang) và bạn bè (Ảnh: Facebook nhân vật).
Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều (ngoài cùng, bên phải) hội ngộ họa sĩ Lê Thiết Cương (thứ 2, từ trái sang) và bạn bè (Ảnh: Facebook nhân vật).

Lê Thiết Cương sinh năm 1962, được biết đến như một họa sĩ tài hoa với phong cách độc đáo. Ông đã tạo dấu ấn riêng với lối hội họa tối giản, vừa sâu sắc về triết lý vừa giàu chất thơ. Không chỉ là một nghệ sĩ đa tài, ông còn là một nhà văn hóa tâm huyết, gắn bó sâu nặng với sách vở và văn học. Lê Thiết Cương luôn sẵn sàng đồng hành cùng những người viết và đã góp phần làm nên sự đa dạng cho nền mỹ thuật và văn hóa Việt Nam.

Được biết đến với phong cách vẽ tranh tối giản không giốngใคร, họa sĩ Lê Thiết Cương đã để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng công chúng. Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam, họa sĩ Lương Xuân Đoàn, nhận xét: ‘Lê Thiết Cương có phong cách vẽ tranh tối giản không ai có. Tranh của Cương rất nhẹ nhàng, ông là người duy nhất theo đuổi phong cách tối giản ở Việt Nam.’ Ông Đoàn cũng đánh giá cao những đóng góp của Lê Thiết Cương trong việc làm nên sự đa dạng cho nền mỹ thuật và sân khấu Việt Nam.

Không chỉ là một họa sĩ tài năng, Lê Thiết Cương còn là một nhà lý luận và phê bình nghệ thuật bén nhạy. Ông đã tham gia vào nhiều triển lãm nghệ thuật với vai trò giám tuyển và đã để lại nhiều đóng góp bền bỉ trong lĩnh vực này. Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, chia sẻ về những giây phút cuối cùng bên họa sĩ Lê Thiết Cương: ‘Cương vẫn quyết tâm chống lại thần chết, không chịu khuất phục đúng như con người Cương trong mọi thăng trầm mà anh đã đi qua.’

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều cũng nhấn mạnh rằng, mặc dù ra đi ở tuổi 63 – một chặng đời chưa dài, nhưng Lê Thiết Cương đã sống một cuộc đời dày đặc trải nghiệm và cống hiến. Ông đã sống đúng với con người mình và không sợ hãi trước những thử thách của cuộc sống.

Nhà phê bình nghệ thuật Phạm Xuân Nguyên bày tỏ sự tiếc thương đối với họa sĩ Lê Thiết Cương, đánh giá rằng sự ra đi của ông là một mất mát lớn. Với ông, Lê Thiết Cương là một họa sĩ tài năng, một người làm nghề nghiêm túc và luôn trân trọng giá trị của các bậc tiền bối cũng như đồng nghiệp cùng thời. Nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên cũng đánh giá cao khả năng viết của Lê Thiết Cương, cho rằng ông viết bằng một lối văn tinh tế, sắc sảo, thể hiện rõ chiều sâu tư duy và cá tính nghệ thuật riêng.

]]>