Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vừa ban hành Bộ thủ tục hành chính mới nhằm hướng dẫn thực hiện đăng ký cấp phép cơ chế thử nghiệm cho các đơn vị, tổ chức là đối tượng điều chỉnh của Nghị định 94. Nghị định này quy định về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng đối với việc triển khai sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới thông qua ứng dụng giải pháp công nghệ.

Nghị định 94, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, đã đặt ra những quy định cụ thể về cơ chế thử nghiệm cho các giải pháp công nghệ tài chính, bao gồm chấm điểm tín dụng, chia sẻ dữ liệu qua giao diện lập trình ứng dụng mở, và cho vay ngang hàng. Đây là những giải pháp được kỳ vọng sẽ thúc đẩy hoạt động dịch vụ ngân hàng phát triển và đóng góp vào sự phát triển của ngân hàng số trong bối cảnh hiện nay.

Ngay sau khi Nghị định 94 được ban hành, Ngân hàng Trung ương (NHTW) đã tích cực triển khai các chương trình và hành động cụ thể, bao gồm việc xây dựng và ban hành bộ thủ tục hành chính mới. Bộ thủ tục này hướng dẫn chi tiết về tiếp nhận và xử lý hồ sơ đăng ký, thời gian và các bước thực hiện, cũng như trả kết quả.

Bộ thủ tục hành chính mới bao gồm 6 thủ tục, gồm: Thủ tục đăng ký tham gia cơ chế thử nghiệm đối với giải pháp chấm điểm tín dụng, chia sẻ dữ liệu qua giao diện lập trình ứng dụng mở; Thủ tục đăng ký tham gia cơ chế thử nghiệm đối với giải pháp cho vay ngang hàng; Thủ tục đề nghị điều chỉnh giải pháp thử nghiệm; Thủ tục dừng thử nghiệm và thu hồi giấy chứng nhận tham gia cơ chế thử nghiệm; Thủ tục đề nghị gia hạn thời gian thử nghiệm và thủ tục cấp giấy chứng nhận hoàn thành thời gian thử nghiệm.

Các thủ tục này sẽ được thực hiện bởi các đơn vị chức năng của NHNN, bao gồm Vụ Thanh toán và Vụ Chính sách tiền tệ. Đặc biệt, các thủ tục liên quan đến giải pháp cho vay ngang hàng sẽ được Vụ Chính sách tiền tệ thực hiện, trong khi các thủ tục liên quan đến giải pháp chấm điểm tín dụng và chia sẻ dữ liệu qua giao diện lập trình ứng dụng mở sẽ do Vụ Thanh toán đảm nhiệm.

Mới đây, Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng cho biết, 3 giải pháp chính tại Nghị định 94 được xem xét tham gia Cơ chế thử nghiệm gồm chấm điểm tín dụng, chia sẻ dữ liệu qua giao diện lập trình ứng dụng mở (Open API), cho vay ngang hàng (P2P Lending). Trong quá trình triển khai Nghị định, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục rà soát, cập nhật các sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới trong lĩnh vực ngân hàng để đánh giá và đề xuất mở rộng các giải pháp tham gia Cơ chế thử nghiệm.

Ông Ron H. Slagen – Phó Giám đốc Quốc gia ADB tại Việt Nam đánh giá, hệ thống tài chính tại Việt Nam đang trải qua quá trình chuyển đổi lớn, được thúc đẩy bởi các công nghệ như điện toán đám mây, phân tích dữ liệu lớn, open API, Blockchain và AI. Sự thay đổi này đang định hình lại hoạt động ngân hàng truyền thống và thúc đẩy sự trỗi dậy của các công ty công nghệ tài chính.

Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) tin rằng, Nghị định 94 mới ban hành về sandbox fintech đại diện cho một cột mốc quan trọng trong việc thiết lập khung pháp lý cho các công ty fintech thử nghiệm các sản phẩm và dịch vụ mới dưới sự giám sát chặt chẽ của Ngân hàng Nhà nước. Sự cộng hưởng của cơ chế thí điểm fintech, cho vay ngang hàng sẽ tiếp tục khuyến khích và mang đến những đổi mới cho sản phẩm, dịch vụ số của thị trường.

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa công bố số liệu cập nhật về tình hình tài khoản ngân hàng tại Việt Nam. Theo đó, hiện cả nước có khoảng 200 triệu tài khoản ngân hàng. Tuy nhiên, sau khi triển khai yêu cầu xác thực sinh trắc học, hệ thống chỉ ghi nhận 113 triệu tài khoản cá nhân và hơn 711.000 tài khoản tổ chức còn hoạt động hợp lệ.

Sự chênh lệch lớn giữa số lượng tài khoản ban đầu và số tài khoản còn hoạt động hợp lệ sau khi xác thực sinh trắc học đã đặt ra vấn đề về việc làm sạch hệ thống tài khoản ngân hàng. NHNN cho rằng, việc xóa sổ hơn 86 triệu tài khoản ngân hàng chưa được xác thực danh tính và không phát sinh giao dịch trong thời gian dài sẽ giúp ngăn chặn các hình thức lừa đảo phổ biến thời gian qua, như giả mạo tài khoản nhận tiền, rút tiền không chính chủ, hoặc rửa tiền qua kênh ngân hàng điện tử.

Việc kiểm tra, xác minh khách hàng hiện đang được triển khai song song với Đề án 06 của Chính phủ, với sự phối hợp giữa NHNN và Bộ Công an. Dự kiến, việc xóa sổ hơn 86 triệu tài khoản này sẽ được các ngân hàng thương mại thực hiện từ 1/9/2025. Trên thực tế, một số ngân hàng lớn như BIDV, Vietcombank, Agribank, Techcombank, VPBank… đã chủ động khóa hoặc đóng các tài khoản có dấu hiệu rủi ro.

NHNN hiện đang xây dựng kho dữ liệu chung về các tài khoản có dấu hiệu gian lận nhằm phục vụ giám sát, cảnh báo giao dịch bất thường. Cơ quan này cũng đã dự thảo nghị định thay thế Nghị định 88/2029 về xử phạt hành chính trong lĩnh vực ngân hàng – tiền tệ với mức phạt hành chính tăng lên gấp 4-5 lần so với hiện nay (tối đa 200 triệu đồng cho hành vi cho thuê, mượn tài khoản).

Về phía Bộ Công an cũng đề xuất xử lý hình sự các cá nhân có hành vi cho thuê, mượn tài khoản ngân hàng. Việc này nhằm tăng cường tính nghiêm minh của pháp luật và ngăn chặn các hành vi lợi dụng, lạm dụng tài khoản ngân hàng. Những biện pháp này thể hiện sự quyết tâm của các cơ quan chức năng trong việc đảm bảo an toàn và minh bạch của hệ thống tài chính.

Không chỉ tập trung vào tài khoản cá nhân, NHNN cũng chú trọng đến tài khoản doanh nghiệp. Hiện có khoảng 711.000 tài khoản, chiếm 55% số tài khoản ngân hàng của tổ chức đã được đối chiếu thông tin sinh trắc học của người đại diện hợp pháp. Từ ngày 1/7 tới đây, tài khoản doanh nghiệp cũng phải xác thực sinh trắc học mới được thực hiện giao dịch. Điều này cho thấy sự mở rộng của các biện pháp bảo mật và kiểm soát rủi ro trong toàn bộ hệ thống tài khoản ngân hàng.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng vừa thông tin về định hướng điều hành chính sách tiền tệ trong thời gian tới. Theo đó, NHNN sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến tình hình kinh tế quốc tế và trong nước để điều hành chính sách tiền tệ một cách chủ động, linh hoạt, hiệu quả.

Điều hành lãi suất và tỷ giá phù hợp với cân đối vĩ mô, diễn biến lạm phát và mục tiêu chính sách tiền tệ là các mục tiêu trọng tâm. Tại hội nghị trực tuyến Chính phủ với địa phương về kịch bản tăng trưởng kinh tế năm 2025 và các nhiệm vụ, giải pháp để thực hiện mục tiêu tăng trưởng năm 2025, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh, trong bối cảnh kinh tế vĩ mô thế giới và trong nước tiếp tục có những diễn biến phức tạp, lạm phát tại nhiều nền kinh tế lớn tuy đã hạ nhiệt nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ quay trở lại.

Các tổ chức quốc tế đã điều chỉnh hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu năm 2025 so với các dự báo trước đó. Do đó, công tác điều hành chính sách tiền tệ trong nước đòi hỏi phải tiếp tục duy trì sự chủ động, linh hoạt, kịp thời và hiệu quả. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ, đồng bộ với chính sách tài khóa và các chính sách vĩ mô khác, nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững gắn với ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

NHNN đã điều hành linh hoạt nghiệp vụ thị trường mở, phù hợp với diễn biến cung – cầu trên thị trường tiền tệ. NHNN duy trì các phiên chào mua giấy tờ có giá hằng ngày với khối lượng phù hợp, đáp ứng nhu cầu vốn của các tổ chức tín dụng; đồng thời đa dạng hóa và kéo dài kỳ hạn chào mua, góp phần hỗ trợ nguồn vốn trung dài hạn cho hệ thống ngân hàng, qua đó hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và giữ ổn định vĩ mô.

Bên cạnh đó, NHNN tiếp tục duy trì mặt bằng lãi suất điều hành ở mức thấp nhằm định hướng giảm lãi suất cho vay, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn. NHNN cũng chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí hoạt động, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số và triển khai các giải pháp khác nhằm nỗ lực giảm lãi suất cho vay.

Nhờ điều hành đồng bộ các giải pháp, mặt bằng lãi suất cho vay tiếp tục xu hướng giảm; riêng trong tháng 6/2025, lãi suất cho vay bình quân đối với các khoản vay phát sinh mới của các ngân hàng thương mại ở mức khoảng 6,3%/năm, giảm 0,6%/năm so với cuối năm 2024.

Về định hướng điều hành trong thời gian tới, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, NHNN sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến tình hình kinh tế quốc tế và trong nước để điều hành chính sách tiền tệ một cách chủ động, linh hoạt, hiệu quả; điều hành lãi suất và tỷ giá phù hợp với cân đối vĩ mô, diễn biến lạm phát và mục tiêu chính sách tiền tệ.

NHNN cũng sẽ chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiếp tục tiết giảm chi phí, giữ ổn định mặt bằng lãi suất huy động, phấn đấu giảm thêm lãi suất cho vay nhằm tạo dư địa hỗ trợ sản xuất, kinh doanh. Cùng với đó, NHNN sẽ tiếp tục triển khai các giải pháp điều hành tín dụng phù hợp với tình hình kinh tế vĩ mô, diễn biến lạm phát và khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong năm 2025.