Nguyễn Huy Thiệp – Kinhtekhoinghiep.com https://kinhtekhoinghiep.com Nơi kết nối cộng đồng khởi nghiệp Việt Nam, cùng nhau xây dựng tương lai! Fri, 29 Aug 2025 19:09:36 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.2 https://cloud.linh.pro/news/2025/08/kinhtekhoinghiep.svg Nguyễn Huy Thiệp – Kinhtekhoinghiep.com https://kinhtekhoinghiep.com 32 32 Họa sĩ Lê Thiết Cương và bộ sưu tập nghệ thuật tối giản https://kinhtekhoinghiep.com/hoa-si-le-thiet-cuong-va-bo-suu-tap-nghe-thuat-toi-gian/ Fri, 29 Aug 2025 19:09:31 +0000 https://kinhtekhoinghiep.com/hoa-si-le-thiet-cuong-va-bo-suu-tap-nghe-thuat-toi-gian/

Lê Thiết Cương, một cái tên không còn xa lạ với những người yêu mến nghệ thuật Việt Nam, đã ra đi mãi vào ngày 17/7 vừa qua, hưởng thọ 63 tuổi, do mắc bệnh ung thư hiếm gặp. Sự ra đi đột ngột của ông đã khiến cộng đồng văn chương và hội họa trong nước rơi vào trạng thái bàng hoàng và đau buồn không cùng.

Trong suốt cuộc đời và sự nghiệp của mình, Lê Thiết Cương đã để lại dấu ấn đáng nhớ trên nhiều lĩnh vực nghệ thuật, bao gồm hội họa, gốm, nhiếp ảnh và giám tuyển các sự kiện mỹ thuật. Điểm nổi bật trong các tác phẩm của ông là phong cách tối giản đặc trưng, thể hiện không chỉ qua những bức tranh mà còn trong các tác phẩm gốm và dự án nghệ thuật khác mà ông đã thực hiện.

Phong cách được Lê Thiết Cương áp dụng trong những bức minh họa. Năm 2023, họa sĩ vẽ minh họa bìa cuốn Anh hùng còn chi - di cảo của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp, bạn vong niên của ông. Lê Thiết Cương cũng thực hiện tranh bìa cho sách của nhà văn Nguyễn Quang Lập, nhà nghiên cứu Văn Giá, Hoàng Ngọc Hiến, nhà phê bình Nguyễn Thị Minh Thái. Ảnh: Nhã Nam
Phong cách được Lê Thiết Cương áp dụng trong những bức minh họa. Năm 2023, họa sĩ vẽ minh họa bìa cuốn Anh hùng còn chi – di cảo của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp, bạn vong niên của ông. Lê Thiết Cương cũng thực hiện tranh bìa cho sách của nhà văn Nguyễn Quang Lập, nhà nghiên cứu Văn Giá, Hoàng Ngọc Hiến, nhà phê bình Nguyễn Thị Minh Thái. Ảnh: Nhã Nam

Với tinh thần nghệ thuật không ngừng nghỉ, Lê Thiết Cương đã tổ chức nhiều triển lãm cá nhân và tham gia vào các hoạt động nghệ thuật đa dạng. Những tác phẩm của ông không chỉ dừng lại ở sự đơn giản hình thức mà còn chứa đựng nhiều tầng ý nghĩa sâu sắc, đòi hỏi người xem phải có sự chiêm nghiệm và cảm nhận kỹ càng.

Chăn trâu - tranh gốm ghép của Lê Thiết Cương. Các mảnh gốm được họa sĩ ghép tỉ mỉ, tối giản màu sắc, thể hiện một trong số đề tài ông yêu thích là văn hóa Việt, với hình ảnh nông dân, con trâu, cái liềm.
Chăn trâu – tranh gốm ghép của Lê Thiết Cương. Các mảnh gốm được họa sĩ ghép tỉ mỉ, tối giản màu sắc, thể hiện một trong số đề tài ông yêu thích là văn hóa Việt, với hình ảnh nông dân, con trâu, cái liềm.

Một trong những tác phẩm tiêu biểu, đỉnh cao của phong cách tối giản mà Lê Thiết Cương theo đuổi có thể kể đến là bức sơn dầu “Độc thoại”. Bức tranh thể hiện không chỉ tài năng hội họa mà còn triết lý nghệ thuật của ông. Ngoài ra, Lê Thiết Cương còn đóng góp vào lĩnh vực minh họa sách, với các tác phẩm như minh họa cho cuốn “Anh hùng còn chi – di cảo” của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp và nhiều sách khác của các nhà văn, nhà nghiên cứu nổi tiếng.


 Đề tài quen thuộc khác trong sự nghiệp của Lê Thiết Cương là ghế. Tháng 9/2019, ông tổ chức triển lãm  Chuyện ghế , với 30 tác phẩm do ông thiết kế trong 18 năm, mang tinh thần truyền thống kết hợp hiện đại. Hầu như mỗi chiếc chỉ có một màu, hình khối không cầu kỳ. Tác phẩm điêu khắc trong hình   được làm bằng sắt hàn, có màu đỏ rực, được liên kết từ những hình khối không cân bằng. 
 Họa sĩ từng nói: '' Trong kiến trúc và đặc biệt kiến trúc hiện đại, ghế không chỉ để ngồi. Nó là một yếu tố trang trí, song hành cùng kiến trúc. Không nên bó hẹp ghế trong nghĩa đen của nó''. Lê Thiết Cương đặt tác phẩm giữa lằn ranh của giá trị sử dụng và nghệ thuật, mỗi người khi chiêm ngưỡng sẽ có những cảm nhận riêng.
Đề tài quen thuộc khác trong sự nghiệp của Lê Thiết Cương là ghế. Tháng 9/2019, ông tổ chức triển lãm Chuyện ghế , với 30 tác phẩm do ông thiết kế trong 18 năm, mang tinh thần truyền thống kết hợp hiện đại. Hầu như mỗi chiếc chỉ có một màu, hình khối không cầu kỳ. Tác phẩm điêu khắc trong hình được làm bằng sắt hàn, có màu đỏ rực, được liên kết từ những hình khối không cân bằng.
Họa sĩ từng nói: ” Trong kiến trúc và đặc biệt kiến trúc hiện đại, ghế không chỉ để ngồi. Nó là một yếu tố trang trí, song hành cùng kiến trúc. Không nên bó hẹp ghế trong nghĩa đen của nó”. Lê Thiết Cương đặt tác phẩm giữa lằn ranh của giá trị sử dụng và nghệ thuật, mỗi người khi chiêm ngưỡng sẽ có những cảm nhận riêng.

Lê Thiết Cương còn có một tình yêu đặc biệt với gốm, vật liệu mà ông cho rằng hội tụ đủ các yếu tố thiên, địa, nhân, ngũ hành. Bằng cách kết hợp hội họa vào gốm, ông đã tạo ra những tác phẩm không chỉ tinh tế mà còn tôn vinh giá trị của vật liệu truyền thống này. Những tác phẩm gốm của ông luôn thể hiện sự hòa quyện giữa hình thức và ý nghĩa, thể hiện con mắt tinh tế và tâm hồn nghệ sĩ.

Trong sự nghiệp, Lê Thiết Cương còn dành tình yêu đặc biệt với gốm, cho biết chỉ có vật liệu này mới hội tụ đủ thiên, địa, nhân, ngũ hành kim, mộc, thủy, hỏa, thổ. Tiếc nuối khi các làng gốm cổ đang dần mai một, ông mang hội họa vào gốm để làm mới, tôn vinh vật liệu, đưa gốm đến gần mọi người.
Trong sự nghiệp, Lê Thiết Cương còn dành tình yêu đặc biệt với gốm, cho biết chỉ có vật liệu này mới hội tụ đủ thiên, địa, nhân, ngũ hành kim, mộc, thủy, hỏa, thổ. Tiếc nuối khi các làng gốm cổ đang dần mai một, ông mang hội họa vào gốm để làm mới, tôn vinh vật liệu, đưa gốm đến gần mọi người.

Suốt sự nghiệp, Lê Thiết Cương không ngừng tìm kiếm và khám phá những hình thức nghệ thuật mới. Ông không ngại kết hợp với các nhà văn, nhà điêu khắc và nghệ sĩ khác để thực hiện các dự án nghệ thuật độc đáo, mang đậm dấu ấn cá nhân nhưng cũng rất gần gũi với công chúng.

Một trong tác phẩm gốm cuối cùng của Lê Thiết Cương, hoàn thiện hôm 31/5. Trên thân bình, họa sĩ trích một câu trong truyện ngắn Tướng về hưu của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp: ''Cả đời cha tôi gắn với súng đạn chiến tranh''. Năm 1985, ngày nào họa sĩ cũng đạp xe sang Bát Tràng. Nhờ đó, ông học được các công đoạn làm gốm, từ củi lửa, vuốt nặn, vào lò, ra lò, hình thành niềm yêu thích vật liệu. Họa sĩ từng cho rằng mỹ thuật của người Việt nằm trong gốm.
Một trong tác phẩm gốm cuối cùng của Lê Thiết Cương, hoàn thiện hôm 31/5. Trên thân bình, họa sĩ trích một câu trong truyện ngắn Tướng về hưu của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp: ”Cả đời cha tôi gắn với súng đạn chiến tranh”. Năm 1985, ngày nào họa sĩ cũng đạp xe sang Bát Tràng. Nhờ đó, ông học được các công đoạn làm gốm, từ củi lửa, vuốt nặn, vào lò, ra lò, hình thành niềm yêu thích vật liệu. Họa sĩ từng cho rằng mỹ thuật của người Việt nằm trong gốm.
Tiễn biệt nghệ sĩ Lê Thiết Cương
Tiễn biệt nghệ sĩ Lê Thiết Cương

Sự ra đi của Lê Thiết Cương để lại một khoảng trống lớn trong cộng đồng nghệ thuật Việt Nam. Ông không chỉ là một tài năng lớn mà còn là tâm hồn nghệ sĩ đã cống hiến cả cuộc đời cho nghệ thuật. Tuy nhiên, di sản nghệ thuật và những tác phẩm mà ông để lại sẽ tiếp tục được lưu giữ, nhớ đến và tôn vinh, góp phần làm giàu thêm nền văn hóa và nghệ thuật của dân tộc.


 Bức  Bàn ghế  được Lê Thiết Cương triển lãm năm 2018. Các bức vẽ của ông dùng tông xám, đen là chủ đạo. Nhà thơ Nguyễn Thụy Kha từng nhận định tranh Lê Thiết Cương ''khó lường, mỗi bức hầu như chỉ chọn một tông màu chính rồi hòa tan màu sắc ấy trên mặt phẳng tĩnh lặng''. Từ con người, đồ vật, phong cảnh đều được Lê Thiết Cương vẽ đơn giản, đôi khi chỉ bằng các nét gạch, song khiến người xem dành nhiều thời gian để phân tích những tầng ý nghĩa mà ông gửi gắm.
Bức Bàn ghế được Lê Thiết Cương triển lãm năm 2018. Các bức vẽ của ông dùng tông xám, đen là chủ đạo. Nhà thơ Nguyễn Thụy Kha từng nhận định tranh Lê Thiết Cương ”khó lường, mỗi bức hầu như chỉ chọn một tông màu chính rồi hòa tan màu sắc ấy trên mặt phẳng tĩnh lặng”. Từ con người, đồ vật, phong cảnh đều được Lê Thiết Cương vẽ đơn giản, đôi khi chỉ bằng các nét gạch, song khiến người xem dành nhiều thời gian để phân tích những tầng ý nghĩa mà ông gửi gắm.
Họa sĩ mê đọc sách, nhất là những cuốn kinh Phật, sách triết học phương Đông. Bố mẹ đều theo Phật giáo, đời sống tinh thần của ông cũng được nuôi dưỡng nhờ truyền thống gia đình. Tư tưởng Phật giáo liên hệ mật thiết với trường phái tối giản của Lê Thiết Cương. Ông quan niệm vẽ cũng là tu, hành thiền. Tháng 9 năm ngoái, họa sĩ kết hợp nhà văn Nguyễn Việt Hà, nhà điêu khắc Đinh Công Đạt triển lãm dự án nghệ thuật Mặt khác - Otherwise. Trên chiếc mặt nạ được Đinh Công Đạt tạo hình từ giấy bồi, sơn ta, nặn theo khuôn mặt của ba người, Lê Thiết Cương viết lên kinh Phật.
Họa sĩ mê đọc sách, nhất là những cuốn kinh Phật, sách triết học phương Đông. Bố mẹ đều theo Phật giáo, đời sống tinh thần của ông cũng được nuôi dưỡng nhờ truyền thống gia đình. Tư tưởng Phật giáo liên hệ mật thiết với trường phái tối giản của Lê Thiết Cương. Ông quan niệm vẽ cũng là tu, hành thiền. Tháng 9 năm ngoái, họa sĩ kết hợp nhà văn Nguyễn Việt Hà, nhà điêu khắc Đinh Công Đạt triển lãm dự án nghệ thuật Mặt khác – Otherwise. Trên chiếc mặt nạ được Đinh Công Đạt tạo hình từ giấy bồi, sơn ta, nặn theo khuôn mặt của ba người, Lê Thiết Cương viết lên kinh Phật.
]]>
Họa sĩ Lê Thiết Cương hồi sinh di sản gốm với triển lãm Gốm Thiệp tại Hội An https://kinhtekhoinghiep.com/hoa-si-le-thiet-cuong-hoi-sinh-di-san-gom-voi-trien-lam-gom-thiep-tai-hoi-an/ Sat, 26 Jul 2025 03:32:09 +0000 https://kinhtekhoinghiep.com/hoa-si-le-thiet-cuong-hoi-sinh-di-san-gom-voi-trien-lam-gom-thiep-tai-hoi-an/

Lê Thiết Cương, một tên tuổi tiêu biểu trong lĩnh vực hội họa Việt Nam, đã ra đi vào ngày 17/7/2025, để lại nỗi tiếc thương vô bờ bến trong giới nghệ thuật và những người yêu văn hóa. Sự ra đi của ông không chỉ để lại sự trống vắng mà còn khiến nhiều người nhớ đến những câu chuyện về hội họa, những chia sẻ sâu sắc về đời sống và văn hóa, đặc biệt là tình yêu sâu đậm với gốm.

Tác phẩm của họa sĩ Lê Thiết Cương trưng bày tại Cococasa Hội An. Ảnh: N.T
Tác phẩm của họa sĩ Lê Thiết Cương trưng bày tại Cococasa Hội An. Ảnh: N.T

Lê Thiết Cương sinh năm 1962, là một họa sĩ có phong cách nghệ thuật độc đáo, với triết lý về sự tối giản trong nghệ thuật. Ông đã chọn “con đường tối giản để đi về bến của mình”, như một cách để tìm kiếm sự bình yên trong cuộc sống. Quan điểm này không chỉ thể hiện trong nghệ thuật mà còn trong cách ông sống và tận hưởng cuộc đời.

Không gian ký ức của họa sĩ Bảo Ly
Không gian ký ức của họa sĩ Bảo Ly

Gốm là chất liệu mà Lê Thiết Cương đặc biệt yêu thích và dành nhiều tâm huyết. Ông đã dành nhiều thời gian để học hỏi và tìm hiểu về gốm, từ kỹ thuật tạo hình, loại men, quy trình nung, cho đến việc vẽ họa tiết lên sản phẩm trước khi cho vào lò nung. Sự đam mê với gốm đã dẫn đến nhiều triển lãm và hoạt động nghệ thuật đặc biệt, thể hiện tài năng và sự sáng tạo không giới hạn của ông.

Năm 2022, Lê Thiết Cương cùng với một số nghệ sĩ khác đã tổ chức triển lãm “Con giống” tại Bảo tàng Mỹ thuật Đà Nẵng. Triển lãm này đã để lại nhiều dấu ấn trong đời sống mỹ thuật của Đà Nẵng, khẳng định vị thế của gốm trong nghệ thuật đương đại Việt Nam.

Đặc biệt, Lê Thiết Cương đã dành nhiều tâm sức để thúc đẩy sáng tạo nghệ thuật cho các nghệ sĩ trẻ. Ông đã chọn Lê Ngọc Thuận, chủ nhân của Cococasa Gallery tại Hội An, là người được ông hỗ trợ và chia sẻ kinh nghiệm. Qua đó, ông không chỉ truyền cảm hứng mà còn góp phần xây dựng thế hệ nghệ sĩ mới với những tư tưởng và phong cách nghệ thuật độc đáo.

Với gốm, Lê Thiết Cương không chỉ thấy được cái hay và cái đẹp, mà còn thấy được sự kết nối giữa con người với thiên nhiên, giữa người nghệ nhân và sản phẩm của mình. Ông đã khẳng định rằng gốm Việt Nam có giá trị cao và độc đáo, được thế giới công nhận. Qua những hoạt động nghệ thuật của mình, Lê Thiết Cương đã để lại nhiều ân tình cho giới nghệ thuật và những người yêu văn hóa.

Một trong những triển lãm đáng chú ý của Lê Thiết Cương là “Gốm Thiệp”, được tổ chức tại Hội An vào tháng 6 vừa qua. Đây là một triển lãm đặc biệt, với gốm là chất liệu chính, thể hiện sự sáng tạo và tâm huyết của ông với nghệ thuật gốm.

Anh đã có những chia sẻ sâu sắc về nghệ thuật và cuộc sống. Như khi anh nói về chiếc then cửa nghệ thuật, rằng nó đã giữ yên được cho ngôi nhà, giữ yên được lòng người, thì mới có thể giúp cho dân tộc này đi qua được “mùa chiến tranh” để đến với hòa bình. Những chia sẻ này không chỉ phản ánh tư tưởng nghệ thuật mà còn thể hiện sự sâu sắc trong cách nhìn nhận về cuộc sống và văn hóa.

Dù đã ra đi, nhưng những tư tưởng và triết lý về nghệ thuật của Lê Thiết Cương sẽ còn mãi là một phần của di sản văn hóa Việt Nam. Ông để lại cho hậu thế một tấm gương của một người nghệ sĩ chân chính, sống và cống hiến hết mình cho nghệ thuật. Tác phẩm và tư tưởng của ông sẽ tiếp tục truyền cảm hứng cho các thế hệ nghệ sĩ và những người yêu văn hóa Việt Nam.

]]>