Pin xe điện là thành phần quan trọng không thể thiếu trong cấu tạo của xe điện, có nhiệm vụ lưu trữ và cung cấp năng lượng cho các thiết bị điện tử cũng như động cơ của xe. Gần đây, những lo ngại về mức độ an toàn của pin xe điện đã được đặt ra, với một số người tin rằng chúng có thể dễ dàng cháy nổ. Tuy nhiên, các kỹ sư điện khẳng định rằng pin xe điện được thiết kế với nhiều lớp bảo vệ để ngăn chặn các tác động từ bên ngoài, và do đó, chúng không dễ cháy như nhiều người vẫn tưởng.

Hiện nay, có một số loại pin xe điện phổ biến bao gồm pin Lithium-ion, pin Lithium sắt phốt phát (LFP) và Axit chì. Những loại pin này đều được thiết kế để đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn nghiêm ngặt, bao gồm khả năng chống cháy nổ. Việc đảm bảo an toàn trong thiết kế và sản xuất pin xe điện là yếu tố quan trọng hàng đầu để bảo vệ người sử dụng và giảm thiểu rủi ro.

Một nghiên cứu gần đây của công ty Anidjar & Levine tại Mỹ đã chỉ ra một thực tế đáng chú ý: xe sử dụng động cơ đốt trong (ICE) có nguy cơ cháy cao hơn 60 lần so với xe điện (EV). Theo thống kê, cứ 100.000 xe xăng và xe dầu thì có đến 1.530 vụ cháy, trong khi con số này ở xe điện chỉ là 25 vụ. Điều này cho thấy xe điện thực sự có mức độ an toàn cao hơn so với xe chạy bằng động cơ đốt trong.

Tại Việt Nam, để đảm bảo độ an toàn của ắc-quy sử dụng cho mô-tô, xe gắn máy điện, các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đã được ban hành. Các quy chuẩn này bao gồm các bài thử nghiệm đặc tính an toàn mà xe điện bắt buộc cần đáp ứng trước khi đưa ra thị trường. Điều này giúp người sử dụng yên tâm hơn khi sử dụng xe điện trên thị trường Việt Nam.

Để tránh rủi ro cháy nổ của pin xe điện, người dùng cần chú ý đến việc mua các sản phẩm xe máy điện có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có thương hiệu và tem kiểm định chất lượng. Ngoài ra, việc thường xuyên kiểm tra định kỳ xe máy điện, đặc biệt là hệ thống điện, bộ sạc và pin, cũng là một bước quan trọng để đảm bảo an toàn.

Một số nhà sản xuất đã trang bị thêm cho pin xe máy điện tính năng tự ngắt điện khi phát hiện nhiệt độ tăng cao, cell pin khi cháy không lan sang các cell pin khác và xe tự động ngắt khi sạc đầy pin. Những tính năng này giúp giảm thiểu rủi ro và đảm bảo an toàn cho người sử dụng.

Người dùng cũng cần tuân thủ các nguyên tắc sử dụng và sạc xe điện, bao gồm chỉ sử dụng nguồn điện và điện áp phù hợp, không cắm sạc liên tục quá 8 giờ và phải có sự giám sát trong suốt quá trình sạc điện cho xe. Việc tuân thủ những nguyên tắc này sẽ giúp người sử dụng giảm thiểu rủi ro và đảm bảo an toàn khi sử dụng xe điện.

Tóm lại, pin xe điện không dễ cháy như nhiều người vẫn tưởng, và với các biện pháp phòng ngừa và sử dụng đúng cách, người dùng có thể yên tâm khi sử dụng xe điện. Sự kết hợp giữa thiết kế an toàn, quy chuẩn kỹ thuật và sử dụng đúng cách sẽ giúp người sử dụng tận hưởng lợi ích của xe điện một cách an toàn.

Trong bối cảnh chuyển đổi xanh đang trở thành xu hướng tất yếu, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM đang tích cực đóng góp vào nỗ lực chuyển đổi xe máy xăng sang xe điện của thành phố. Mới đây, viện đề xuất xây dựng một trung tâm tái chế pin với công suất khoảng 3.000 tấn mỗi năm. Đây là một bước đi chiến lược nhằm đảm bảo việc tái chế pin xe điện được thực hiện một cách an toàn và hiệu quả, giảm thiểu rủi ro ô nhiễm môi trường.

Ông Lê Thanh Hải, giám đốc Trung tâm tư vấn ứng dụng kinh tế, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM, chia sẻ tại buổi họp báo về tình hình kinh tế – xã hội TP.HCM chiều 24-7. Theo ông Hải, Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể trong lĩnh vực sản xuất pin xe điện. Cụ thể, một nhà máy sản xuất pin xe điện đã được xây dựng tại Hà Tĩnh với quy mô đầu tư lên tới hàng ngàn tỉ đồng. Không chỉ dừng lại ở đó, Việt Nam cũng đã ký kết hợp tác với Li-Cycle, một doanh nghiệp hàng đầu thế giới về tái chế pin xe điện. Thông qua hợp tác này, Li-Cycle sẽ cung cấp giải pháp tái chế pin và nghiên cứu đầu tư hệ thống tái chế tại Việt Nam.

Pin xe điện chứa nhiều kim loại quý như niken, coban, mangan, vì vậy việc thu hồi, tái chế những nguyên liệu này là vô cùng cần thiết. Công nghệ tái chế pin hiện nay đã phát triển đến mức có thể thu hồi lên đến 90-95% vật liệu trong pin xe điện. Một số doanh nghiệp cũng đang quan tâm và đầu tư vào các giải pháp kéo dài tuổi thọ pin, chẳng hạn như tận dụng pin sau khi giảm hiệu suất trong xe điện để làm hệ thống dự trữ điện cho nhà máy, năng lượng mặt trời hoặc tái chế thành tấm pin năng lượng mặt trời.

Trong đề án chuyển đổi 400.000 xe máy sang xe điện, TP.HCM cũng đề xuất xây dựng trung tâm tái chế pin. Nếu đạt các tiêu chuẩn kỹ thuật, TP.HCM sẽ xem xét cơ chế hỗ trợ như cho vay ưu đãi hoặc dùng quỹ bảo vệ môi trường để tài trợ. Ông Hải kỳ vọng rằng trong 10 năm tới, TP.HCM sẽ hình thành được một trung tâm tái chế pin hiện đại, không chỉ góp phần giảm thiểu rủi ro ô nhiễm mà còn đóng góp vào việc phát triển môi trường xanh cho thành phố.

Một điểm đáng chú ý khác là nhóm shipper, với quãng đường chạy trung bình mỗi ngày từ 80-120km, gấp 3-4 lần người dân bình thường, đang là nhóm phát thải khí nhà kính cao. Dự kiến từ tháng 1-2026, TP.HCM sẽ bắt đầu áp dụng các chính sách ưu đãi, đồng thời ngừng cấp mới phù hợp với tài xế xe máy xăng tham gia các nền tảng gọi xe công nghệ. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu tác động môi trường mà còn khuyến khích sự chuyển đổi sang xe điện, một giải pháp giao thông xanh hơn cho tương lai.