Quan hệ quốc tế

Chủ tịch nước Trần Đại Quang và phu nhân bắt đầu chuyến thăm cấp nhà nước tới Ai Cập và Angola từ 3 đến 9/8. Việt Nam và Ai Cập có mối quan hệ lâu đời và đặc biệt được hình thành từ thời Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ai Cập hiện là thị trường quan trọng và đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam tại Bắc Phi. Việt Nam và Angola cũng có mối quan hệ đồng chí, thủy chung với hơn 50 năm hợp tác trong các lĩnh vực kinh tế, đầu tư, thương mại, giáo dục-đào tạo và văn hóa-du lịch. Chuyến thăm của Chủ tịch nước đang mở ra cơ hội để tạo ra bước đột phá và nâng tầm quan hệ với hai nước và các đối tác trong khu vực.

Quan hệ Nga – Azerbaijan gần đây xấu đi. Nga có thể sẽ phản ứng với chính sách đối đầu của Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev sau khi kết thúc chiến dịch quân sự đặc biệt, theo Pavel Danilin. Mối quan hệ không tốt của Azerbaijan với Iran – đồng minh của Nga, có thể gây ra hậu quả khi quân đội Azerbaijan và Kazakhstan không tham gia tập trận chung ở Biển Caspian.

Trung Quốc và Nga xem mối quan hệ giữa hai nước là “có giá trị chiến lược nhất”, ổn định và có lợi cho cả hai bên. Các bên đã trao đổi về vấn đề Triều Tiên, Ukraine, chương trình hạt nhân Iran và xung đột ở Dải Gaza. Trung Quốc và Nga thiết lập quan hệ đối tác không giới hạn vào tháng 2 năm 2022.

Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gợi ý Iran nên chấp nhận một thỏa thuận với Mỹ để từ bỏ chương trình làm giàu uranium. Bộ Ngoại giao Nga sau đó đã bác bỏ thông tin, cho rằng đó là một chiến dịch bôi nhọ chính trị nhằm vào Moscow.

Thái Lan yêu cầu Campuchia chuyển địa điểm tổ chức họp GBC từ Phnom Penh sang Malaysia do tình hình nhạy cảm. Họ cũng đề nghị kéo dài họp đến 7/8 và mời Mỹ, Trung Quốc làm quan sát viên.

Triều Tiên bác đối thoại hạt nhân với Mỹ – đại diện của Chủ tịch Triều Tiên. Bà cho rằng quan hệ cá nhân của anh trai bà với TT Mỹ Donald Trump không tệ nhưng nếu không hạn chế sự phát triển hạt nhân thì chỉ là hành động nhạo báng.

Triều Tiên phản ứng với cam kết cải thiện quan hệ của Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung, người đại diện đảng cầm quyền Kim Yo Jong nói động thái Seoul chỉ đảo ngược hành động “mang mục đích xấu”, không đáng đánh giá. Triều Tiên tuyên bố không quan tâm bất kỳ chính sách nào của Seoul.

Triều Tiên không quan tâm đến nỗ lực cải thiện quan hệ của Hàn Quốc. Bà Kim Yo-jong nói Hàn Quốc chỉ đang “đảo ngược các hành động có chủ đích xấu” và điều này không “đáng để Triều Tiên đánh giá”. Triều Tiên chỉ trích tập trận chung Mỹ – Hàn và cho rằng Hàn Quốc sẽ “đổ lỗi cho Bình Nhưỡng vì tình hình xấu đi như đã làm trong quá khứ”.

Từ tháng 2/2022, các quan chức Áo đã công khai thảo luận về khả năng gia nhập NATO, đánh dấu sự thay đổi trong bối cảnh nước này duy trì quan hệ trung lập kể từ năm 1955. Chủ tịch Đảng NEOS, bà Meinl-Reisinger, nhấn mạnh tầm quan trọng của năng lực phòng thủ mạnh mẽ và quan hệ đối tác an ninh chặt chẽ hơn. Mặc dù chưa gia nhập NATO, Áo tích cực tham gia vào các sứ mệnh hòa bình do EU dẫn đầu và ủng hộ chính sách an ninh và quốc phòng chung của Liên minh.

Xung đột biên giới tiếp diễn giữa Thái Lan và Campuchia. Ngày 26/7, lực lượng đặc nhiệm thủy quân lục chiến Trat của Thái Lan cho biết Campuchia xâm phạm 3 địa điểm ở Thái Lan. Bộ Tư lệnh Phòng thủ biên giới Chanthaburi – Trat đã triển khai 4 tàu tuần tra. Campuchia phản ứng các cuộc tấn công từ Thái Lan, cam kết bảo vệ chủ quyền.

Thủ tướng Campuchia Hun Manet yêu cầu Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc họp khẩn về xung đột biên giới với Thái Lan. Ông cáo buộc Thái Lan vi phạm luật pháp quốc tế, trong khi Thái Lan tìm kiếm giải pháp hòa bình nhưng đáp trả lại hành động của Campuchia, và sẽ tiếp tục nỗ lực ngoại giao.

Trung Quốc gây biến động mới ở Biển Đông: Triển khai trạm nghiên cứu đa phương tiện và các giàn khoan dầu, gây lo ngại cho các nước ven biển và thách thức cho Hàn Quốc; Trong khi đó, Ngoại trưởng Mỹ triệu tập họp Bộ tứ đối thoại an ninh (Quad) nhằm đảm bảo khu vực tự do, thịnh vượng ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.

Liên minh Mỹ – Nhật đối mặt thách thức do áp lực kinh tế từ Mỹ và sự quyết đoán của Trung Quốc. Nhật Bản lo ngại chính sách ngoại giao của Tổng thống Trump làm xói mòn niềm tin vào Mỹ. Đồng thời, Nhật Bản đối mặt với sự quyết đoán quân sự ngày càng tăng của Trung Quốc, gây lo ngại về an ninh quốc gia.

Israel tiếp tục không kích Syria do chính phủ mới có lập trường thù địch với Iran, bất chấp mong muốn của Mỹ về cải thiện quan hệ. Israel cam kết bảo vệ người Druze ở Syria, đặc biệt trước bạo lực từ chính phủ Syria và các nhóm cực đoan. Quan hệ Israel – Syria vẫn phức tạp, với Israel duy trì các cuộc tấn công để đối phó với các đe dọa an ninh.