Cuốn sách “Quản trị biến động và khủng hoảng” mới đây đã được ra mắt trong bối cảnh Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng Quốc gia Việt Nam, hiện nay được biết đến với tên gọi Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam, đang tích cực tổ chức Đại hội Đại biểu Đảng bộ lần thứ IV, nhiệm kỳ 2025-2030. Sự kiện ra mắt cuốn sách không chỉ là một sự trùng hợp về thời gian mà còn mang đến một ý nghĩa đặc biệt, thể hiện tư duy quản trị hiện đại và tinh thần hành động quyết liệt của lãnh đạo Petrovietnam trên con đường phát triển mạnh mẽ và bền vững.

Từ lịch sử nhân loại đến các cuộc chiến tranh, khủng hoảng kinh tế và đại dịch, biến động đã trở thành một phần không thể thiếu của cuộc sống. Nhà triết học Heraclitus đã từng nói: “Không ai tắm hai lần trên cùng một dòng sông” bởi cả con người lẫn dòng nước đều đã đổi thay. Điều này đã trở thành một phần của nhận thức của con người rằng biến động và thay đổi là không thể tránh khỏi. Trong thời đại hiện nay, thế giới đang bước vào một kỷ nguyên được đặc trưng bởi sự biến động (Volatility), bất định (Uncertainty), phức tạp (Complexity) và mơ hồ (Ambiguity), thường được gọi là thời đại VUCA. Ngoài ra, khái niệm BANI (Brittle – Dễ vỡ, Anxious – Lo lắng, Nonlinear – Phi tuyến, Incomprehensible – Khó lý giải) cũng được sử dụng để mô tả tính chất dễ vỡ và phức tạp của thế giới hiện đại.

Trong bối cảnh này, việc quản trị biến động và khủng hoảng không còn là một lựa chọn mà đã trở thành điều kiện sống còn của mọi tổ chức. Cuốn sách “Quản trị biến động và khủng hoảng” mang đến một phương pháp luận quan trọng, không chỉ là tập hợp các lý thuyết mà còn là bản đồ hành động được đúc kết từ thực tiễn quản trị tại Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam. Tác phẩm này dẫn dắt người đọc từ những nền tảng triết học và lịch sử tư tưởng quản trị đến các mô hình hiện đại như MBO (Quản lý theo mục tiêu), KPI (Chỉ số đo lường hiệu suất), BSC (Thẻ điểm cân bằng) và OKR (Mục tiêu và Kết quả chính).

Tác giả cũng giới thiệu về hệ sinh thái công cụ hiện đại hỗ trợ cho việc quản trị biến động, bao gồm trí tuệ nhân tạo (AI), bảng điều khiển thời gian thực (realtime dashboard), hệ thống cảnh báo sớm và quản trị mục tiêu linh hoạt (living goals). Mục tiêu cuối cùng là xây dựng một tổ chức có khả năng thích ứng nhanh, phát triển bền vững và phản ứng linh hoạt trong một thế giới đầy biến động. Cuốn sách nhấn mạnh rằng không có trạng thái ổn định vĩnh viễn, chỉ có sự chuẩn bị vĩnh viễn cho những biến động không ngừng.

Trong bối cảnh khủng hoảng xảy ra thường xuyên hơn, mỗi cú chuyển động của toàn cầu có thể làm chao đảo cả hệ thống – từ doanh nghiệp nhỏ đến tập đoàn đa quốc gia, từ một nền kinh tế đến cấu trúc địa chính trị – cuốn sách đóng vai trò như một lời nhắc nhở về tầm quan trọng của việc chuẩn bị và ứng phó với biến động. Với sự khéo léo trong dẫn dắt và sâu sắc trong phân tích, tác giả đưa người đọc tiếp cận các khái niệm như “thiên nga đen”, “thiên nga xám”, hoạch định động, quản trị rủi ro đa tầng và khả năng phản ứng linh hoạt trước những cú sốc bất ngờ từ môi trường.

Tôi tin rằng cuốn sách này sẽ là một cẩm nang quý báu cho các nhà quản lý, lãnh đạo, nhà hoạch định chính sách cũng như những ai đang tìm kiếm lối đi trong thời đại đầy thách thức này. Đây không chỉ là một tài liệu chuyên môn hữu ích mà còn là kim chỉ nam đồng hành trong hành trình dẫn dắt tổ chức phát triển bền vững giữa muôn trùng biến động.

Trong suốt sự nghiệp, Nhà lãnh đạo nổi tiếng với thông điệp xây đắp thế hệ lãnh đạo tương lai thời đại mới, tiến tới thiết lập và vun đắp nền tư duy quản lý thế hệ tương lai với tri thức và sứ mệnh sống còn của con người.

Nhà lãnh đạo tiến sĩ kính.gioa sư thắm tiến thắm tiến cảnh tỉnh đối nội
Tác giả Hoàng Nam `a>,tự giáo sư tiến chung liên tiến sĩ kiến phát kiến phát triển.

Mãi thanh khoản kiến góp kiến cảnh giáo sư giáo chung cảnh tiếp sự, tiến

Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông (PTIT) vừa chính thức khai giảng chương trình đào tạo ‘Lãnh đạo trẻ trong kỷ nguyên số – PTIT Bootcamp 2025’. Đây là một chương trình được thiết kế nhằm bồi dưỡng toàn diện về tư duy, kỹ năng và tinh thần lãnh đạo cho sinh viên của Học viện, với mục tiêu tạo nên thế hệ lãnh đạo trẻ năng động, trách nhiệm và có khả năng tạo ảnh hưởng tích cực trong tương lai.

Chương trình đào tạo này có nguồn gốc từ Học bổng Lãnh đạo trẻ trong kỷ nguyên số, được Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng trao tặng cho các sinh viên tài năng của Học viện. Tại buổi lễ khai giảng, PGS.TS. Trần Quang Anh, Phó Giám đốc PTIT, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập quốc tế sâu rộng. Ông cho rằng việc đào tạo sinh viên tài năng không chỉ là nhiệm vụ giáo dục mà còn là cam kết lâu dài của Học viện trong sứ mệnh đồng hành cùng đất nước trong hành trình phát triển.

Để thực hiện định hướng này, Học viện đã giao cho Viện Lãnh đạo, Quản trị và Quản lý Việt Nam (VLGM) tổ chức các chương trình đào tạo dành riêng cho sinh viên tài năng. Viện VLGM đã xây dựng một mô hình đào tạo tích hợp, kết hợp giữa lý thuyết nền tảng, huấn luyện kỹ năng và trải nghiệm thực tiễn thông qua các hoạt động đối thoại chuyên đề, cố vấn cá nhân và dự án nhóm.

Trong khuôn khổ chương trình khai giảng, các sinh viên đã có cơ hội tham dự buổi chia sẻ và đối thoại truyền cảm hứng với hai chuyên gia đặc biệt của Hội đồng cố vấn Viện VLGM, bao gồm GS.TS. Vũ Minh Khương và Đại sứ Phạm Quang Vinh. Hai chuyên gia này đã chia sẻ về phát triển tư duy lãnh đạo cho sinh viên tài năng và vai trò của họ đối với sự phát triển chung của đất nước.

Sự kiện cũng đánh dấu sự hợp tác giữa Viện VLGM và Công ty Cổ phần Lead Consulting trong việc đồng hành tổ chức chương trình. Đây là bước khởi đầu quan trọng, mở ra nhiều cơ hội hợp tác dài hạn trong việc đồng hành đào tạo và phát triển đội ngũ sinh viên tài năng tại PTIT. Với chương trình đào tạo này, Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông kỳ vọng sẽ tạo ra một thế hệ lãnh đạo trẻ năng động, có khả năng tạo ảnh hưởng tích cực trong tương lai.

Chương trình ‘Lãnh đạo trẻ trong kỷ nguyên số – PTIT Bootcamp 2025’ là một phần trong nỗ lực của Học viện nhằm đẩy mạnh đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Thông qua chương trình này, sinh viên sẽ có cơ hội được tiếp cận với những kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm thực tiễn cần thiết để trở thành những nhà lãnh đạo trẻ xuất sắc trong tương lai.

Trước đó, vào năm [Năm], Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông đã giới thiệu chương trình đào tạo trực tuyến và các khóa học trực tuyến về công nghệ thông tin và truyền thông. Sự kiện này đã thu hút sự quan tâm của nhiều sinh viên và chuyên gia trong lĩnh vực.

Việc mở khóa token WLFI để giao dịch gần đây đã nhận được sự ủng hộ áp đảo từ các nhà nắm giữ token. Tuy nhiên, động thái này đã đặt ra những câu hỏi quan trọng về việc kiểm soát quản trị dựa trên vốn điều khiển và sự ảnh hưởng của gia đình Trump đối với dự án. Dự án WLFI được cho là vẫn nằm dưới sự kiểm soát của gia đình Trump với 40% token, làm nổi bật những thách thức trong việc đạt được sự phân quyền thực sự trong bối cảnh ảnh hưởng mạnh mẽ từ người nổi tiếng và các nhà đầu tư lớn.

Các nhà đầu tư lớn, bao gồm Justin Sun và Aqua1, đã đầu tư hàng triệu USD vào token WLFI. Mặc dù việc mở khóa token mang lại sự tham gia rộng rãi hơn, nhưng nó cũng gây ra lo ngại về chế độ tài phiệt và mất cân bằng quản trị. Sự tham gia của các nhà đầu tư lớn này đã đặt ra câu hỏi về tính công bằng và đại diện trong quá trình ra quyết định của dự án.

Ông Erwin Voloder, Trưởng phòng Chính sách tại Hiệp hội Blockchain Châu Âu, nhận định rằng việc mở khóa token có thể dẫn đến sự tập trung quyền lực quản trị vào tay các nhà đầu tư giàu có. Điều này rõ ràng trái ngược với lý tưởng về phi tập trung và làm nổi bật sự cần thiết của các cơ chế quản trị công bằng hơn trong các dự án blockchain.

Dự án WLFI và mối liên kết của nó với gia đình Trump đã thu hút sự quan tâm đáng kể từ các nhà đầu tư. Tuy nhiên, sự tập trung vốn và ảnh hưởng từ các tổ chức và cá nhân nổi tiếng có thể cản trở sự tham gia quản trị của các nhà đầu tư nhỏ lẻ. Điều này đặt ra thách thức cho việc đảm bảo một môi trường đầu tư công bằng và minh bạch.

Để giải quyết những vấn đề này, nhiều giải pháp đã được đề xuất, bao gồm cơ chế chống sybil, các kế hoạch bỏ phiếu tiến bộ hơn, mô hình dựa trên uy tín và kho bạc cộng đồng. Việc tìm kiếm một tương lai tốt đẹp hơn đòi hỏi phải hiểu rõ các cơ chế hiện tại đang làm lệch lạc một hệ thống vốn được thiết kế để bình đẳng. Qua đó, các dự án có thể xây dựng một mô hình quản trị tốt hơn, đảm bảo sự công bằng và đại diện cho tất cả các nhà đầu tư.

Các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) tại Việt Nam đóng một vai trò quan trọng trong nền kinh tế, đóng góp khoảng 45% vào Tổng sản phẩm nội địa (GDP) và tạo việc làm cho 60% lực lượng lao động. Tuy nhiên, thực trạng đáng lo ngại là các DNNVV chỉ có thể tiếp cận được dưới 9% tài chính bền vững. Đồng thời, tín dụng xanh trên toàn thị trường hiện chỉ chiếm 4,5% tổng dư nợ, cho thấy sự hạn chế trong việc tiếp cận các nguồn tài chính bền vững.

Trước những thách thức này, việc xây dựng một khung chính sách toàn diện để hỗ trợ DNNVV tiếp cận tài chính bền vững là điều cần thiết. Khung chính sách này được đề xuất bao gồm bốn trụ cột chính: Hoàn thiện khung pháp lý; Cải cách tài chính; Nâng cao năng lực DNNVV; và Phát triển hạ tầng thị trường. Sự kết hợp và thực thi đồng bộ của các trụ cột này sẽ giúp tháo gỡ các khó khăn và mở ra cơ hội cho DNNVV tiếp cận các nguồn tài chính bền vững.

Các DNNVV tại Việt Nam hiện đang đối mặt với những thách thức đáng kể trong việc tiếp cận cả nguồn tài chính truyền thống và bền vững. Dữ liệu gần đây cho thấy tỷ lệ các DNNVV tiếp cận tín dụng ngân hàng đã giảm từ 32% vào năm 2019 xuống chỉ còn 28% vào năm 2023. Điều này cho thấy sự suy giảm trong khả năng tiếp cận tín dụng của DNNVV. Bên cạnh đó, tín dụng xanh, một thành phần quan trọng của tài chính bền vững, chỉ chiếm 4,5% tổng dư nợ tín dụng tại Việt Nam. Con số này thấp hơn đáng kể so với các quốc gia khác trong khu vực, cho thấy sự hạn chế trong việc áp dụng và tiếp cận tín dụng xanh.

Có ba rào cản chính được xác định là hạn chế sự tham gia của DNNVV vào tài chính bền vững: thiếu kiến thức về môi trường, xã hội và quản trị (ESG); sự không nhất quán trong thực thi chính sách giữa các địa phương; và tình trạng khan hiếm sản phẩm tài chính phù hợp. Những rào cản này không chỉ xuất phát từ nội tại của DNNVV mà còn từ môi trường kinh doanh và chính sách. Do đó, việc vượt qua những rào cản này đòi hỏi sự phối hợp và thay đổi ở nhiều cấp độ.

Để giải quyết những thách thức này, một số giải pháp đã được đề xuất dựa trên thực tiễn tại Việt Nam và kinh nghiệm từ các quốc gia khác. Các giải pháp này bao gồm việc hoàn thiện khung pháp lý để tạo môi trường kinh doanh thuận lợi; cải cách khu vực tài chính để tăng cường khả năng tiếp cận tín dụng; nâng cao năng lực của DNNVV thông qua đào tạo và hỗ trợ kỹ thuật; và phát triển hạ tầng thị trường để tạo điều kiện cho sự phát triển của các sản phẩm tài chính bền vững.

Việc triển khai đồng bộ các giải pháp trên không chỉ giúp thúc đẩy huy động tài chính bền vững cho DNNVV mà còn góp phần tăng tỷ lệ tiếp cận tín dụng xanh. Quan trọng hơn, đây không chỉ là một chính sách tài chính ngắn hạn mà còn là nền tảng chiến lược để Việt Nam chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng toàn diện và trung hòa carbon, hướng tới một tương lai bền vững.

Khu vực kinh tế nhà nước (KTNN) hiện đang đóng vai trò chủ lực trong các ngành và lĩnh vực trọng yếu của nền kinh tế. Vai trò của KTNN không chỉ giới hạn ở việc đảm bảo an ninh năng lượng, an ninh lương thực, ổn định kinh tế vĩ mô và bảo vệ chủ quyền quốc gia, mà còn là lực lượng sản xuất chủ đạo, dẫn dắt và hỗ trợ khu vực tư nhân phát triển. Đặc biệt, các doanh nghiệp nhà nước (DNNN) đang nắm giữ vai trò trụ cột trong các lĩnh vực then chốt như năng lượng, tài chính, viễn thông, khai thác tài nguyên chiến lược và phát triển hạ tầng kỹ thuật quốc gia. Không chỉ đóng vai trò là lực lượng sản xuất chủ đạo, các DNNN còn đóng vai trò quan trọng như công cụ điều tiết thị trường, hỗ trợ khu vực tư nhân phát triển, góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững và công bằng xã hội.

Tuy nhiên, thực trạng trong những năm qua cho thấy khu vực DNNN cũng bộc lộ nhiều bất cập. Chỉ số ICOR trung bình của DNNN ở mức 6,1, cao hơn nhiều so với khu vực tư nhân và doanh nghiệp FDI. Nhiều dự án do DNNN làm chủ đầu tư vẫn xảy ra tình trạng chậm tiến độ, đội vốn, hiệu quả thấp, gây lãng phí nguồn lực. Về quản trị doanh nghiệp, nhiều DNNN vẫn duy trì mô hình quản lý mang tính hành chính, chưa ứng dụng đầy đủ thông lệ quản trị tiên tiến; chuyển đổi số còn chậm, dữ liệu phân tán.

Nghị quyết Trung ương 3 khóa IX (năm 2001) về tiếp tục sắp xếp, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả DNNN, và Nghị quyết số 12-NQ/TW (năm 2017) đã khẳng định quan điểm nhất quán của Đảng: Kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong nền kinh tế; DNNN phải trở thành lực lượng vật chất quan trọng, dẫn dắt và hỗ trợ các thành phần kinh tế khác cùng phát triển.

L近期, Luật số 68/2025/QH15 được Quốc hội thông qua và có hiệu lực từ ngày 01/8/2025, đã tạo hành lang pháp lý mới cho việc quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Luật này thể hiện bước tiến quan trọng trong thể chế hóa chủ trương của Đảng: tăng quyền tự chủ, tăng trách nhiệm giải trình, tách bạch chức năng quản lý nhà nước và chức năng đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước.

Để phát huy vai trò và nâng cao hiệu quả KTNN, cần tập trung thực hiện một số giải pháp trọng tâm. Đó là hoàn thiện thể chế; đổi mới quản trị doanh nghiệp; đẩy nhanh cổ phần hóa, thoái vốn; chuyển đổi số, thúc đẩy đổi mới sáng tạo; phân cấp gắn với trách nhiệm giải trình.

Trong bối cảnh phát triển mới, KTNN với lực lượng nòng cốt là các DNNN vẫn giữ vai trò nền tảng trong phát triển kinh tế – xã hội. Tuy nhiên, để khu vực này thực sự phát huy vai trò chủ đạo, không còn con đường nào khác ngoài tái cấu trúc toàn diện: vận hành theo nguyên tắc thị trường, quản trị hiện đại, minh bạch, chuyên nghiệp.

Sai lầm nào đã khiến thương hiệu thời trang Việt LAM KHUE Design ‘rơi’ sau 8 năm?

“Một thương hiệu địa phương thất bại không phải vì người sáng lập không đủ năng lực hay không đủ chăm chỉ, mà là do tư duy sai lầm…” – chị Hương Phạm, người sáng lập LAM KHUE Design, chia sẻ khi thông báo về việc đóng cửa cơ sở tại Phố Huế (Hà Nội), kết thúc hành trình 8 năm của thương hiệu thời trang Việt.

Trong bức tâm thư mới đây, chị Hương Phạm đã trải lòng về 7 sai lầm nghiêm trọng dẫn đến sự thất bại của LAM KHUE Design. Những sai lầm này không chỉ xuất phát từ sự thiếu kinh nghiệm mà còn từ tư duy sai lầm của người sáng lập. Việc nhận diện và chia sẻ những sai lầm này là một hành động dũng cảm, giúp cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt là những người đang kinh doanh và làm chủ, có thể học hỏi và tránh mắc phải những lỗi tương tự.

Sai lầm đầu tiên mà chị Hương Phạm chỉ ra là việc cho rằng “thị trường khó khăn” là nguyên nhân chính dẫn đến kết quả kinh doanh suy giảm. Thay vì tìm cách thay đổi và thích nghi với thị trường, LAM KHUE Design đã tiếp tục thực hiện những điều quen thuộc và không đánh giá lại hệ thống của mình. Điều này cho thấy sự thiếu linh hoạt và khả năng thích nghi với thay đổi của thị trường.

Sai lầm thứ hai là thiếu một định hướng thương hiệu rõ ràng và nhất quán. LAM KHUE Design thiếu một hệ thống giá trị và triết lý thương hiệu bài bản, dẫn đến việc thương hiệu dễ bị cuốn theo trào lưu và không tạo được sự khác biệt bền vững. Một thương hiệu mạnh cần có một bản sắc rõ ràng và nhất quán để thu hút và giữ chân khách hàng.

Sai lầm thứ ba là không đặt mục tiêu rõ ràng, cụ thể và có thể đo lường được. Việc điều hành doanh nghiệp mà không có KPI (Key Performance Indicators) cụ thể đã khiến LAM KHUE Design không biết điều gì cần ưu tiên và không thể đánh giá được hiệu suất làm việc của nhân sự. Mục tiêu cụ thể giúp doanh nghiệp tập trung nguồn lực và nỗ lực vào những hoạt động mang lại hiệu quả cao.

Sai lầm thứ tư mà chị Hương Phạm nhấn mạnh là việc quá yêu sản phẩm mà quên mất rằng sản phẩm được tạo ra là để phục vụ khách hàng. LAM KHUE Design đã bỏ quên góc nhìn từ khách hàng và tập trung vào thiết kế đẹp theo cảm nhận cá nhân. Quên mất nhu cầu và mong muốn của khách hàng là một sai lầm nghiêm trọng có thể dẫn đến thất bại.

Sai lầm thứ năm là coi nhẹ quản trị tài chính, không tách biệt tài chính doanh nghiệp với tài chính cá nhân. Việc không xây dựng một hệ thống quản trị tài chính rõ ràng đã khiến LAM KHUE Design không có cái nhìn rõ ràng về hiệu quả thực sự của việc kinh doanh. Quản trị tài chính tốt giúp doanh nghiệp duy trì sự ổn định và phát triển bền vững.

Sai lầm thứ sáu là không biết cách “nhân bản chính mình” vì không hiểu tầm quan trọng của đào tạo và không dám nghiêm khắc với nhân sự. Việc không đào tạo nhân sự và không hệ thống hóa cách làm việc đã khiến LAM KHUE Design không thể phát triển. Khi người sáng lập không thể nhân bản kỹ năng và kiến thức của mình cho nhân sự, doanh nghiệp sẽ khó đạt được sự phát triển bền vững.

Sai lầm thứ bảy là không xây dựng thương hiệu cá nhân của người sáng lập, dù hiểu rằng người sáng lập là một kênh truyền thông mạnh mẽ. Việc không chia sẻ về hành trình sáng tạo và không xuất hiện đã khiến LAM KHUE Design không thể kết nối gần gũi với khách hàng. Thương hiệu cá nhân của người sáng lập đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng hình ảnh và độ tin cậy của thương hiệu.

Mặc dù LAM KHUE Design đã không còn hoạt động, nhưng những chia sẻ của chị Hương Phạm đã nhận được sự quan tâm và đồng tình của cộng đồng mạng. Việc học hỏi từ sai lầm của người khác giúp doanh nghiệp tránh mắc phải những lỗi tương tự và xây dựng thương hiệu bền vững hơn. Những bài học kinh nghiệm từ LAM KHUE Design sẽ là tài liệu quý giá cho nhiều doanh nhân và chủ doanh nghiệp trên hành trình xây dựng thương hiệu.

LAM KHUE Design tuy đã đóng cửa, nhưng thông điệp và bài học mà chị Hương Phạm chia sẻ sẽ còn tiếp tục giúp nhiều doanh nghiệp tránh những sai lầm tương tự và phát triển bền vững trong tương lai.