Vi rút PCV2, một tác nhân gây bệnh nhỏ nhưng có sức phá hủy lớn đối với ngành chăn nuôi heo, đang trở thành một mối quan tâm cấp thiết trong lĩnh vực này. Loại vi rút này có khả năng can thiệp vào các tế bào quan trọng của hệ miễn dịch, bao gồm cả nguyên bào lympho và bạch cầu đơn nhân. Tuy nhiên, sự hoạt động mạnh mẽ của PCV2 phụ thuộc vào một số điều kiện nhất định, đặc biệt là khi hệ miễn dịch của vật chủ bị kích hoạt do tình trạng đồng nhiễm thường xuyên xảy ra tại các trại chăn nuôi.

Khi hệ miễn dịch bị kích hoạt, nó tạo ra các lymphoblast, một dạng tế bào lympho được kích hoạt miễn dịch. Đây chính là môi trường thuận lợi cho sự nhân lên của PCV2. Quá trình nhân lên của vi rút này gắn liền với sự hiện diện của các lymphoblast. Mức độ nghiêm trọng của bệnh lý cũng phụ thuộc vào số lượng lymphoblast hiện diện. Vì vậy, các bệnh đồng nhiễm đóng vai trò quan trọng trong việc kích hoạt hệ miễn dịch và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của PCV2.

Trong bối cảnh ngày càng có nhiều trường hợp nhiễm đồng thời nhiều mầm bệnh, việc kiểm soát PCV2 và các bệnh liên quan đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về cơ chế nhân lên của vi rút. Vắc-xin là một công cụ then chốt trong việc kiểm soát PCV2, nhưng không phải là giải pháp duy nhất. Việc kiểm soát tốt tất cả các bệnh đồng nhiễm và cải thiện tình trạng sức khỏe tổng thể của đàn heo cũng là những yếu tố quan trọng để giảm thiểu tác động của PCV2.

Nhìn chung, sự tương tác phức tạp giữa PCV2, hệ miễn dịch của vật chủ và các bệnh đồng nhiễm đòi hỏi một chiến lược kiểm soát toàn diện. Bằng cách kết hợp việc sử dụng vắc-xin, quản lý tốt các bệnh đồng nhiễm và nâng cao sức khỏe tổng thể của đàn heo, ngành chăn nuôi có thể giảm thiểu được những tác động tiêu cực của PCV2 và đảm bảo sự phát triển bền vững.

Thông tin thêm về PCV2 và các biện pháp phòng chống có thể được tìm thấy trên các trang web chuyên ngành về sức khỏe động vật. Để có cái nhìn sâu hơn về các chiến lược kiểm soát và phương pháp điều trị mới nhất, có thể tham khảo thêm tại ScienceDirect hoặc các nguồn tài liệu chuyên ngành khác.

Dữ liệu mới nhất về tình hình dịch tả lợn châu Phi tại Việt Nam cho thấy dịch bệnh đang gia tăng với quy mô cả nước. Theo báo cáo của Cục Chăn nuôi và Thú y, tính đến thời điểm hiện tại, đã có 636 ổ dịch được phát hiện tại 30/34 tỉnh thành, dẫn đến hơn 42.300 lợn mắc bệnh và buộc phải tiêu hủy hơn 43.300 con.

So với cùng kỳ năm 2024, số lợn mắc bệnh, chết và tiêu hủy đã giảm hơn 34%, tuy nhiên, tỷ lệ lợn mắc bệnh có chủng tái tổ hợp genotype I-II đang có xu hướng tăng cao. Chủng virus này lần đầu tiên xuất hiện tại Việt Nam vào năm 2023 và hiện chiếm 45% số ca mắc. Điều đáng chú ý là các loại vaccine dịch tả lợn châu Phi hiện có tại Việt Nam, do các đơn vị trong nước sản xuất, vẫn chưa thể bảo hộ hiệu quả với chủng genotype I-II.

Các kết quả khảo sát lưu hành virus cho thấy việc tiêm các loại vaccine của Việt Nam sản xuất đối với chủng tái tổ hợp genotype I-II chỉ mang lại miễn dịch rất thấp, và lợn có thể chết rất nhanh nếu không được điều trị kịp thời. Trước tình hình này, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho biết Bộ đã đặt mục tiêu làm việc với các nhà khoa học để tìm ra giải pháp, cụ thể là cắt gen chủng của genotype I-II để nghiên cứu vaccine phù hợp.

Thứ trưởng Tiến cũng đánh giá rằng nguyên nhân dẫn đến việc dịch bùng phát trở lại là do tâm lý chủ quan sau đỉnh dịch 2019-2020, cũng như việc kiểm soát dịch bệnh, xử lý ổ dịch, kiểm soát giết mổ chưa được triển khai đồng bộ. Về lâu dài, Thứ trưởng Tiến cho rằng Việt Nam cần phải thay đổi hình thức chăn nuôi từ nhỏ lẻ sang quy mô lớn, tập trung, để có thể kiểm soát dịch bệnh và đảm bảo an toàn sinh học.

Dịch tả lợn châu Phi có nguồn gốc từ châu Phi, lây lan nhanh, với tỷ lệ chết gần như 100% với lợn nhiễm bệnh, và có sức đề kháng cao, khả năng chịu được nhiệt độ thấp. Do đó, việc phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh này đang là một thách thức lớn đối với ngành nông nghiệp và thú y tại Việt Nam.

Trước tình hình dịch bệnh đang diễn biến phức tạp, người dân và các địa phương cần tăng cường cảnh giác và thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp phòng chống dịch bệnh. Đồng thời, các cơ quan chức năng cũng cần đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát và hỗ trợ người dân trong việc phòng chống dịch tả lợn châu Phi.

Về các giải pháp vaccine, đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết sẽ tiếp tục cập nhật và áp dụng các tiến bộ khoa học công nghệ để phát triển vaccine có hiệu quả cao đối với các chủng tái tổ hợp genotype I-II. Hiện tại, Việt Nam đã có ba loại vaccine dịch tả lợn châu Phi do các đơn vị trong nước sản xuất được cấp phép lưu hành, với 7,8 triệu liều đã cung ứng ra thị trường. Tuy nhiên, việc nghiên cứu và phát triển thêm các loại vaccine mới vẫn là một ưu tiên hàng đầu.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang tích cực phối hợp với các đơn vị nghiên cứu để sớm tìm ra giải pháp hiệu quả kiểm soát dịch tả lợn châu Phi, giảm thiểu tối đa thiệt hại cho người chăn nuôi và đảm bảo nguồn cung thực phẩm an toàn cho người tiêu dùng.