Trái Đất – Kinhtekhoinghiep.com

Lỗ đen vũ trụ nuốt sao, phát ra tia X sáng chói

Linh — Tue, 30 Sep 2025 22:39:35 +0000

Các đài quan sát tia X trên Trái Đất đã phát hiện một sự kiện vũ trụ hiếm gặp, hé lộ sự tồn tại của một loại ‘quái vật vũ trụ’ bí ẩn. Phát hiện này mở ra cánh cửa mới để nghiên cứu về sự hình thành của các lỗ đen siêu khối và giải đáp các bí ẩn về vũ trụ.

Bắt được tín hiệu lạ từ “mắt xích còn thiếu của vũ trụ” – Ảnh 2.

Các nhà khoa học đã phát hiện ra một nguồn tia X mạnh, được gọi là HLX-1, nằm trong một thiên hà cách chúng ta 450 triệu năm ánh sáng. Sự kiện này là kết quả của một vụ lỗ đen xé sao, hay còn gọi là ‘gián đoạn thủy triều’ (TDE), khi một lỗ đen khối lượng trung bình thức giấc và bắt đầu ‘ăn thịt’ một ngôi sao. Lỗ đen này được cho là có khối lượng trung gian, nằm giữa lỗ đen siêu khối và lỗ đen khối lượng sao, với khối lượng nặng gấp 100-100.000 lần Mặt Trời.

Sự tồn tại của loại lỗ đen này đã được lý thuyết hóa, nhưng chưa bao giờ được quan sát trực tiếp. Sự kiện HLX-1 đã được quan sát vào năm 2009, sau đó nó sáng hơn gấp 100 lần vào năm 2012 và mờ đi vào năm 2023. Các nhà khoa học tin rằng lỗ đen này có thể đã gắn bó với một ngôi sao khổng lồ và ăn dần ngôi sao, dẫn đến các vụ bùng nổ lặp đi lặp lại.

“Bây giờ chúng ta cần chờ xem liệu nó có bùng phát nhiều lần không, hay có một điểm khởi đầu, một đỉnh điểm, và bây giờ nó sẽ giảm dần cho đến khi biến mất,” nhà thiên văn học Roberto Soria thuộc Viện Vật lý thiên văn quốc gia Ý, đồng tác giả, cho biết.

Sự phát hiện này mang lại hy vọng mới cho việc nghiên cứu về sự hình thành của lỗ đen siêu khối và giúp giải đáp các bí ẩn về vũ trụ. Các nhà khoa học hy vọng rằng việc nghiên cứu thêm về HLX-1 sẽ giúp họ hiểu rõ hơn về sự hình thành và tiến hóa của các lỗ đen trong vũ trụ.

Thông tin về phát hiện này có thể được tìm hiểu thêm thông qua các nguồn thông tin trực tuyến và các tạp chí khoa học.

Du lịch Hệ Mặt Trời: Địa ngục trên mỗi hành tinh

Linh — Tue, 30 Sep 2025 06:21:12 +0000

Du lịch đến các hành tinh trong Hệ Mặt Trời – Một giấc mơ xa vời và đầy rủi ro. Đối với nhiều người, việc khám phá các hành tinh trong Hệ Mặt Trời có thể là một điều mơ ước, nhưng thực tế lại vô cùng khắc nghiệt và khác biệt so với tưởng tượng. Áp suất đè bẹp cơ thể, bầu khí quyển độc hại, nhiệt độ không thể chịu đựng nổi… là những thách thức mà bạn phải đối mặt khi đặt chân đến các hành tinh khác.

Trong Hệ Mặt Trời, mỗi hành tinh đều ẩn chứa một ‘địa ngục’ riêng, biến một chuyến đi ngắn ngủi thành một cái chết bi thảm. Liệu hành tinh nào sẽ là nơi nguy hiểm nhất và bạn có thể sống sót được bao lâu trên đó? Đó là những câu hỏi được đặt ra khi con người bắt đầu khám phá Hệ Mặt Trời. Trước khi bắt đầu hành trình khám phá, nhiều người thường nghĩ rằng chỉ cần mang theo đủ nước, mình có thể sống được vài ngày. Tuy nhiên, đó là một suy nghĩ sai lầm. Chỉ duy nhất Trái Đất là hành tinh có nước lỏng ổn định trên bề mặt.

Chết trong 2 phút trên Sao Thủy, tan chảy trên Sao Kim: Khám phá sự thật rùng rợn về ‘tour du lịch’ 8 hành tinh và cái kết kinh hoàng!- Ảnh 3.

Khi đến Sao Thủy, bạn sẽ đối mặt với nhiệt độ bề mặt lên tới 430 °C ở phía có ánh sáng và giảm xuống -180 °C ở nửa tối. Bầu khí quyển chủ yếu gồm oxy, natri và kali, những khí không thể thở được, khiến bạn khó có thể sống sót quá hai phút. Điều này cho thấy rằng việc du lịch đến Sao Thủy là một việc gần như không thể.

Chết trong 2 phút trên Sao Thủy, tan chảy trên Sao Kim: Khám phá sự thật rùng rợn về ‘tour du lịch’ 8 hành tinh và cái kết kinh hoàng!- Ảnh 2.

Sao Kim chào đón bạn với nhiệt độ bề mặt lên đến 475 °C, đủ để làm tan chảy chì. Bầu khí quyển của Sao Kim dày đặc và độc hại với carbon gấp 154.000 lần Trái Đất, bao phủ bởi những đám mây axit sulfuric. Bạn sẽ không thể sống sót dù chỉ một giây trên Sao Kim. Điều này cho thấy rằng Sao Kim là một trong những hành tinh nguy hiểm nhất trong Hệ Mặt Trời.

Sao Hỏa, một hành tinh được nhân loại đặt nhiều kỳ vọng, nhưng vẫn là một nơi cực kỳ khắc nghiệt. Bầu khí quyển toàn carbon dioxide, argon và nitơ sẽ khiến bạn không thể thở được. Bề mặt sao Hỏa rất lạnh, với nhiệt độ trung bình là -62 °C. Mặc dù có nhiều kế hoạch để khám phá Sao Hỏa, nhưng việc du lịch đến hành tinh này vẫn còn nhiều thách thức.

Nếu đến Sao Mộc hay Sao Thổ, bạn sẽ không thể chạm tới bề mặt, vì hai hành tinh này đều là những khối khí khổng lồ. Áp suất và nhiệt độ cực đoan sẽ giết chết bạn chỉ trong một giây. Điều này cho thấy rằng việc du lịch đến các hành tinh khí khổng lồ là không thể.

Sao Thiên Vương và Sao Hải Vương cũng không kém phần nguy hiểm. Bạn sẽ phải đối mặt với những đợt bùng phát tia X bí ẩn, ‘mưa kim cương’ chết người và gió siêu thanh mạnh tới 2.000 km/h. Điều này cho thấy rằng việc du lịch đến các hành tinh băng khổng lồ cũng là một việc nguy hiểm.

Từ đó có thể kết luận được rằng Trái Đất vẫn là hành tinh duy nhất bạn muốn ghé thăm trong thời gian tới. Hầu như bất kỳ nơi nào khác, bạn có thể phải đối mặt với một hỗn hợp chết người gồm áp suất cao, nhiệt độ cực đoan và khí độc. Trừ khi chúng ta cải tạo được Sao Hỏa để tạo ra một ngôi nhà thứ hai cho nhân loại trong Hệ Mặt Trời, việc du hành đến các hành tinh khác vẫn chỉ là một giấc mơ xa vời và đầy rủi ro.

Phát hiện siêu Trái Đất mới có thể tồn tại nước ở dạng lỏng gần nơi chúng ta ở

Linh — Thu, 21 Aug 2025 16:41:15 +0000

Một đội ngũ các nhà nghiên cứu từ Viện Nghiên cứu Ngoại hành tinh Trottier (IREx) tại Canada đã tiến hành một cuộc điều tra chuyên sâu về hệ thống hành tinh quay quanh L98-59, một ngôi sao lùn đỏ nằm cách Trái Đất khoảng 35 năm ánh sáng. Cuộc nghiên cứu này đã dẫn đến việc phát hiện ra hành tinh thứ năm trong hệ thống này, được đặt tên là L98-59 f. Đây là một siêu Trái Đất nằm trong vùng sự sống của sao mẹ, nơi nước có thể tồn tại ở trạng thái lỏng.

Vùng sự sống Goldilocks, hay còn gọi là vùng có thể sống được, là khu vực có khoảng cách với sao mẹ vừa đủ để các hành tinh nhận được nhiệt lượng phù hợp và duy trì được nước ở trạng thái lỏng. Trong Hệ Mặt Trời của chúng ta, có ba hành tinh thuộc vùng này: Sao Kim, Trái Đất và Sao Hỏa. Sự hiện diện của L98-59 f đã được phát hiện thông qua những biến thiên tinh tế trong chuyển động của ngôi sao, được phát hiện bằng cách sử dụng phép đo vận tốc xuyên tâm.

L98-59 f nhận được năng lượng từ sao mẹ L98-59 tương đương với những gì Trái Đất nhận được từ Mặt Trời, khiến nó trở thành một mục tiêu cực tốt cho các dự án săn tìm sự sống ngoài hành tinh. Trước đó, ngôi sao mẹ L98-59 đã được kính viễn vọng không gian TESS của NASA phát hiện lần đầu tiên vào năm 2019. Nó lập tức gây chú ý với 4 hành tinh có kích cỡ gần giống Trái Đất quay quanh.

Các hành tinh trong hệ thống này có những đặc điểm rất đa dạng, từ tiểu Trái Đất hiếm hoi L98-59 b đến các hành tinh có thể trải qua hoạt động núi lửa cực độ do thủy triều. L98-59 f là một phát hiện mà các nhà khoa học rất trông đợi. Việc tìm thấy một hành tinh ôn đới trong một hệ thống nhỏ gọn như vậy khiến khám phá này đặc biệt thú vị, làm nổi bật sự đa dạng đáng chú ý của các hệ thống ngoại hành tinh và củng cố việc nghiên cứu các hành tinh có khả năng sinh sống xung quanh các ngôi sao khối lượng thấp.

Khoảng cách chỉ 35 năm ánh sáng cũng đưa nó vào danh sách các ngoại hành tinh có tiềm năng sinh sống gần nhất mà nhân loại từng biết đến. Nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí khoa học The Astronomical Journal. Đây là một phát hiện quan trọng trong lĩnh vực nghiên cứu ngoại hành tinh và có thể mở ra những cơ hội mới cho việc khám phá sự sống ngoài hành tinh trong tương lai.

Ngày mai 22/7 có thể là ngày ngắn kỷ lục trong lịch sử

Linh — Sun, 17 Aug 2025 06:55:47 +0000

Ngày 22/7 có thể trở thành một trong những ngày ngắn kỷ lục trong cuộc đời của bạn khi Trái Đất dự kiến sẽ quay nhanh bất thường. Hiện tượng này vẫn đang là một bí ẩn đối với các nhà khoa học trên toàn thế giới.

Với ngày 9.7 và ngày 10.7 vừa trải qua, độ dài của ngày vẫn còn đang được các nhà khoa học xác nhận thông tin chính xác. Trong khi đó hôm nay 22.7 tiếp tục được dự đoán sẽ là ngày ngắn bất thường

Trang Timeanddate.com đã đưa ra dự báo rằng từ năm 2020, Trái Đất đã ghi nhận những ngày ngắn chưa từng thấy vào giữa năm. Dự báo cho năm 2025 cho thấy các ngày 9/7, 10/7, 22/7 và 5/8 tới đây có khả năng sẽ là những ngày ngắn nhất trong lịch sử.

Các nhà khoa học cho biết hành tinh của chúng ta không phải là một người giữ thời gian hoàn hảo. Trung bình, Trái Đất hoàn thành một vòng quay hoàn chỉnh trên trục của nó trong đúng 86.400 giây, cộng hoặc trừ một mili giây hoặc hơn. 86.400 giây tương đương với 24 giờ. Một mili giây là 0,001 giây, nhỏ hơn đáng kể so với một cái chớp mắt kéo dài khoảng 100 mili giây.

Cách duy nhất để đo những thay đổi nhỏ hàng ngày này trong tốc độ quay của Trái Đất là sử dụng đồng hồ nguyên tử, được đưa vào sử dụng vào những năm 1950. Số mili giây trên hoặc dưới 86.400 giây được gọi là độ dài của ngày (LOD), khác với khái niệm độ dài của ban ngày.

Trước năm 2020, LOD ngắn nhất từng được ghi nhận bởi đồng hồ nguyên tử là -1,05 ms. Điều này có nghĩa là Trái Đất hoàn thành một vòng quay so với mặt trời trong 1,05 mili giây, ít hơn 86.400 giây. Tuy nhiên, kể từ đó, Trái Đất đã phá vỡ kỷ lục cũ này hàng năm khoảng nửa mili giây. Ngày ngắn nhất là -1,66 ms vào ngày 5/7/2024. Trái Đất dự kiến sẽ lại gần với kỷ lục này vào năm 2025 vào khoảng ngày 9/7, 10/7, 22/7 và 5/8.

Biến động ngắn hạn trong LOD bị ảnh hưởng bởi quỹ đạo của mặt trăng. Hành tinh của chúng ta quay nhanh hơn khi vị trí của mặt trăng ở xa về phía bắc hoặc phía nam đường xích đạo của Trái Đất. Mặt trăng sẽ ở khoảng cách xa nhất so với đường xích đạo của Trái Đất vào 3 ngày có thể xảy ra LOD ngắn nhất vào năm 2025.

Thế nhưng, tại sao Trái Đất lại tăng tốc và khi nào nó sẽ quay chậm lại? Theo các nhà khoa học, đây là những câu hỏi khó. Tốc độ quay của Trái Đất bị ảnh hưởng bởi một danh sách dài các yếu tố bao gồm chuyển động phức tạp của lõi Trái Đất, đại dương và khí quyển. Nguyên nhân của sự tăng tốc này của Trái Đất vẫn chưa được khoa học giải thích chính xác.

Phát hiện hành tinh cách Earth 35 năm ánh sáng có khả năng hỗ trợ sự sống

Linh — Tue, 12 Aug 2025 02:40:32 +0000

Một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực thiên văn học đã được ghi nhận với việc xác nhận sự tồn tại của một hành tinh có điều kiện lý tưởng để duy trì sự sống. Nhóm nghiên cứu thuộc Viện Nghiên cứu hành tinh ngoài Hệ Mặt Trời Trottier (Canada), phối hợp với NASA, vừa công bố phát hiện về hành tinh L98–59 f, một ‘siêu Trái Đất’ quay quanh sao lùn đỏ L98–59.

L 98–59 f – hành tinh có khả năng hỗ trợ sự sống ở khoảng cách tương đối gần Trái Đất. (Ảnh: ESO)

Hành tinh này được xác định nằm trong ‘vùng có thể ở được’, nơi nước lỏng có khả năng tồn tại trên bề mặt, một điều kiện tiên quyết cho sự sống như trên Trái Đất. Với khoảng cách từ L98–59 f đến Trái Đất chỉ khoảng 35 năm ánh sáng, nó trở thành một trong những hành tinh quan trọng được phát hiện gần đây.

Ông Charles Cadieux, tác giả chính của nghiên cứu, đánh giá rằng việc tìm ra một hành tinh ôn hòa trong một hệ sao nhỏ gọn là một bước tiến quan trọng. Nó chứng minh sự đa dạng phong phú của các hệ hành tinh bên ngoài Hệ Mặt Trời và khẳng định tầm quan trọng của việc nghiên cứu những hành tinh quay quanh các sao lùn đỏ – loại sao phổ biến nhất trong vũ trụ.

Hệ sao L98–59 được phát hiện lần đầu vào năm 2019 với bốn hành tinh đã biết. Tuy nhiên, nhờ kết hợp thêm dữ liệu từ các đài quan sát dưới mặt đất và các phép đo chính xác hơn, các nhà khoa học đã bổ sung hành tinh thứ năm – L98–59 f vào danh sách.

Quá trình phát hiện L98–59 f được thực hiện thông qua việc theo dõi những dao động rất nhỏ trong chuyển động của ngôi sao. Phương pháp này đòi hỏi công nghệ đo đạc cực kỳ chính xác và độ tin cậy cao. Các nhà nghiên cứu tính toán rằng lượng năng lượng mà L98–59 f nhận được từ sao chủ tương đương với mức năng lượng Trái Đất nhận từ Mặt Trời, củng cố thêm giả thiết rằng hành tinh này có thể sở hữu nước dạng lỏng và là ứng viên sáng giá cho sự sống ngoài Trái Đất.

Nhóm nghiên cứu cũng công bố thêm các thông tin quan trọng về bốn hành tinh còn lại trong hệ. Trong đó, L98–59 b – hành tinh gần sao chủ nhất, có kích thước bằng 84% Trái Đất và khối lượng bằng khoảng một nửa. Hai hành tinh tiếp theo trong hệ được cho là có địa chất tương đồng với vệ tinh Io của Sao Mộc – nơi nổi tiếng với hoạt động núi lửa mãnh liệt. Riêng hành tinh thứ tư có thể là một ‘thế giới nước’, với cấu trúc chứa phần lớn là chất lỏng.

Giáo sư René Doyon, một trong các đồng tác giả của nghiên cứu, cho rằng hệ hành tinh L98–59 cung cấp một cơ hội độc đáo để trả lời các câu hỏi nền tảng trong lĩnh vực nghiên cứu hành tinh ngoài Hệ Mặt Trời. Với sự đa dạng về cấu trúc và đặc tính vật lý, L98–59 là một phòng thí nghiệm thiên nhiên lý tưởng để nghiên cứu cách mà các hành tinh loại siêu Trái Đất hoặc tiểu Hải Vương hình thành.

Nhóm nghiên cứu cho biết, sau bước phát hiện quan trọng này, họ sẽ tiếp tục sử dụng kính viễn vọng không gian James Webb – công cụ hiện đại nhất hiện nay để phân tích kỹ hơn thành phần khí quyển và bề mặt của các hành tinh trong hệ sao L98–59.

Việc phát hiện L98–59 f – hành tinh có khả năng hỗ trợ sự sống ở khoảng cách tương đối gần Trái Đất – không chỉ là bước tiến khoa học mà còn mở ra nhiều hy vọng về khả năng tồn tại sự sống ngoài hành tinh trong vũ trụ rộng lớn.

Mặt Trời sẽ biến thành ‘người khổng lồ đỏ’ và nuốt chửng Trái Đất?

Linh — Sat, 09 Aug 2025 20:47:16 +0000

Trong khoảng 5 tỷ năm nữa, Mặt Trời sẽ cạn kiệt nhiên liệu hydro và trải qua một giai đoạn biến đổi nghiêm trọng. Lúc đó, lõi của ngôi sao trung tâm hệ Mặt Trời sẽ sụp đổ, đồng thời lớp vỏ ngoài sẽ phình to với mức độ khổng lồ, biến nó thành một ngôi sao khổng lồ đỏ.

Quá trình biến đổi này sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho các hành tinh trong hệ Mặt Trời. Sao Thủy và Sao Kim có khả năng cao sẽ bị Mặt Trời nuốt chửng do khoảng cách của chúng quá gần với Mặt Trời. Số phận của Trái Đất vẫn còn nhiều điều không chắc chắn, nhưng có nhiều khả năng hành tinh của chúng ta cũng sẽ bị kéo vào vùng không gian đầy nguy hiểm và bị thiêu rụi trong biển lửa của Mặt Trời.

Sau khi trải qua giai đoạn trở thành ngôi sao khổng lồ đỏ, Mặt Trời sẽ trải qua một giai đoạn mới. Khoảng 1 tỷ năm sau đó, nó sẽ trút bỏ lớp vỏ ngoài và co lại thành một vật thể có kích thước tương đương với Trái Đất nhưng có mật độ vật chất cực kỳ cao. Khi đó, Mặt Trời sẽ trở thành một sao lùn trắng. Hệ Mặt Trời sẽ trở thành một không gian băng giá, hoang tàn và chìm trong bóng tối vĩnh cửu.

Mặc dù vậy, về mặt kỹ thuật, hệ Mặt Trời vẫn chưa thực sự chết hẳn. Những hành tinh khổng lồ như Sao Mộc và Sao Thổ vẫn sẽ tiếp tục quay quanh xác chết của Mặt Trời trong một vũ điệu cô độc kéo dài hàng tỷ năm. Trong thời gian dài không tưởng tiếp theo, sự cân bằng hấp dẫn của hệ Mặt Trời sẽ bị phá vỡ. Các hành tinh có thể va chạm vào nhau, bị một ngôi sao lang thang xé toạc, hoặc bị văng ra khỏi hệ Mặt Trời mãi mãi.

Cuối cùng, có lẽ sau hàng triệu tỷ năm, sẽ không còn gì sót lại từ hệ Mặt Trời mà chúng ta từng biết. Những tàn dư của hệ Mặt Trời sẽ tồn tại trong một không gian vũ trụ lạnh giá và bóng tối vĩnh cửu, như một dấu tích của một hệ thống thiên văn đã từng tồn tại hàng tỷ năm trước.