Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Chỉ thị số 20/CT-TTg về một số nhiệm vụ cấp bách, quyết liệt ngăn chặn, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường. Một trong những nhiệm vụ quan trọng được đề cập trong chỉ thị là yêu cầu Hà Nội triển khai các giải pháp để tổ chức, cá nhân chuyển đổi phương tiện, bảo đảm đến ngày 1/7/2026 không còn xe máy, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong khu vực Vành đai 1.

Đối với khu vực Vành đai 2, việc cấm xe môtô, xe gắn máy sẽ thực hiện từ 1/1/2028, đồng thời hạn chế xe ôtô cá nhân dùng xăng dầu. Vành đai 2 Hà Nội là tuyến giao thông nội đô khép kín của Hà Nội dài 43,6km, chạy qua các điểm: Vĩnh Tuy-Minh Khai-Đại La-Ngã Tư Vọng-đường Trường Chinh-Ngã Tư Sở-đường Láng-Cầu Giấy-Bưởi-Nhật Tân-Vĩnh Ngọc-Đông Hội-cầu chui Gia Lâm-khu công nghiệp Hanel-Vĩnh Tuy. Hai cầu vượt sông Hồng trên Vành đai 2 là Vĩnh Tuy và Nhật Tân, một cầu vượt sông Đuống là Đông Trù.

Trước đó, dự án xây dựng tuyến đường bộ trên cao dọc đường Vành đai 2, đoạn từ cầu Vĩnh Tuy đến Ngã Tư Sở được thông xe đầu năm 2023. Dự án có chiều dài 5,08km, tuyến đường có mặt cắt ngang đường trên cao 19m và phần đi bằng (dưới thấp) từ 53,5-63,5m. Việc đưa vào khai thác tuyến đường Vành đai 2 trên cao khắc phục cơ bản tình trạng ùn tắc giao thông trên tuyến.

Hiện Vành đai 2 chỉ còn đoạn Ngã Tư Sở-Cầu Giấy (đi trùng với đường Láng hiện nay) dài gần 4km chưa được mở rộng và xây dựng đường trên cao. Đây là tuyến đường bao quanh khu vực nội đô mở rộng, kết nối các quận cũ của Hà Nội trước khi sắp xếp lại đơn vị hành chính như: Hai Bà Trưng, Đống Đa, Ba Đình, Cầu Giấy, Thanh Xuân và Long Biên.

Tuyến đường được đầu tư mạnh với các dự án mở rộng, nổi bật là tuyến đường trên cao từ cầu Vĩnh Tuy đến Ngã Tư Sở giúp giảm tải các nút giao lớn. Vành đai 2 là ranh giới chuyển tiếp giữa nội đô và vùng ven, thúc đẩy sự phát triển các khu đô thị mới và tạo động lực cho quá trình đô thị hóa.

Vành đai 1 Hà Nội gồm các tuyến đường, phố Trần Khát Chân (ngã ba Trần Khát Chân-Nguyễn Khoái)-Đại Cồ Việt-Xã Đàn-Ô Chợ Dừa-Đê La Thành-Hoàng Cầu-Đê La Thành-Cầu Giấy-đường Bưởi-Lạc Long Quân-Âu Cơ-Nghi Tàm-Yên Phụ-Trần Nhật Duật-Trần Quang Khải-Trần Khánh Dư-Nguyễn Khoái-Trần Khát Chân. Dự án Vành đai 1 chưa được khép kín do vẫn còn đoạn từ Hoàng Cầu tới Voi Phục đang thi công.

Đoạn Hoàng Cầu-Voi Phục dài hơn 2,2km, mặt cắt ngang 50m, điểm đầu giao với đường Cát Linh-La Thành-Yên Lãng tại Hoàng Cầu (quận Đống Đa cũ), điểm cuối tại nút giao Voi Phục (quận Ba Đình cũ). Vì vậy, khi hoàn thành đoạn tuyến Hoàng Cầu-Voi Phục, đây sẽ là vành đai đầu tiên của Hà Nội được khép kín.

Lộ trình đến ngày 1/7/2026 không có xe môtô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1; từ ngày 1/1/2028 không có xe môtô, xe gắn máy, hạn chế xe ôtô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong đường Vành đai 1, Vành đai 2; từ năm 2030 tiếp tục mở rộng thực hiện trong đường Vành đai 3.

Chuyển đổi sang phương tiện xanh đang trở thành xu thế không thể đảo ngược trong nỗ lực bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng. Trong buổi tọa đàm ‘Chuyển đổi giao thông xanh: Xu thế không thể đảo ngược’ được tổ chức bởi Báo Lao động, các chuyên gia và nhà quản lý đã tập trung thảo luận về tầm quan trọng của việc chuyển đổi từ xe máy chạy xăng sang xe điện. TS. Hoàng Dương Tùng, Chủ tịch Mạng lưới Không khí sạch Việt Nam, nhấn mạnh rằng mặc dù xe máy xăng mang lại sự tiện lợi, nhưng người dân cần sẵn sàng từ bỏ chúng để bảo vệ sức khỏe và môi trường.

TS. Hoàng Dương Tùng cũng cho biết rằng Hà Nội đang dự kiến hỗ trợ tài chính trực tiếp cho người dân để giúp họ yên tâm chuyển đổi sang sử dụng xe máy điện. Đây là một bước đi cụ thể nhằm khuyến khích người dân tham gia vào quá trình chuyển đổi giao thông xanh. Bên cạnh đó, TS. Khuất Việt Hùng, Chủ tịch HĐQT Metro Hà Nội, khẳng định rằng việc thay đổi thói quen sử dụng xe máy chạy xăng sang xe điện là một điều cần thiết và hoàn toàn có thể thực hiện được.

Ông Khuất Việt Hùng đưa ra ví dụ về việc cấm nồng độ cồn trước đây và sự thay đổi trong nhận thức của người dân về vấn đề này. Điều này cho thấy rằng với sự thay đổi trong chính sách và nhận thức, người dân có thể nhanh chóng thích nghi và thay đổi thói quen của mình. Các chuyên gia cũng thảo luận về các giải pháp hỗ trợ người dân trong quá trình chuyển đổi sang xe máy điện, bao gồm việc tổ chức lại giao thông, đặc biệt là giao thông công cộng.

Hà Nội đang lên kế hoạch phát triển hệ thống tàu điện và hạ tầng kết nối để giúp người dân dễ dàng tiếp cận và gửi xe tại nhiều điểm. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu ùn tắc giao thông mà còn khuyến khích người dân sử dụng phương tiện công cộng và chuyển đổi sang xe máy điện. Ông Ngô Việt Dũng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội ôtô thể thao Việt Nam, nhấn mạnh rằng việc chuyển đổi phương tiện xanh không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân.

Ông Dũng đề xuất rằng Hà Nội cần tổ chức lại giao thông, bố trí trạm sạc và chỗ đỗ xe phù hợp để hỗ trợ người dân chuyển đổi sang xe máy điện. Việc này sẽ giúp giảm thiểu các rào cản và tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong quá trình chuyển đổi. Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách quan trọng nhằm loại bỏ dần phương tiện ôtô, xe máy chạy xăng dầu gây ô nhiễm.

Hà Nội được yêu cầu thực hiện lộ trình từ ngày 1.7.2026 không còn xe máy dùng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong khu vực Vành đai 1. Từ 1.1.2028, hạn chế ôtô cá nhân chạy xăng trong Vành đai 1 và 2. Đến năm 2030, mở rộng áp dụng với toàn bộ phương tiện cá nhân dùng nhiên liệu hóa thạch trong phạm vi Vành đai 3. Đây là những mục tiêu cụ thể nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường và khuyến khích sử dụng phương tiện xanh.

Có thể thấy, việc chuyển đổi sang phương tiện xanh không chỉ là một xu thế mà còn là một yêu cầu cấp thiết để bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng. Với sự hỗ trợ từ chính sách và sự thay đổi trong nhận thức của người dân, việc chuyển đổi này được kỳ vọng sẽ diễn ra nhanh chóng và hiệu quả.