TP.HCM đang tích cực xây dựng kế hoạch chuyển đổi xe hai bánh từ xăng sang điện cho các tài xế công nghệ và giao hàng. Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM (HIDS) đã hoàn thành dự thảo ‘Đề án Chuyển đổi xe hai bánh từ xe xăng sang điện cho tài xế công nghệ và giao hàng tại TP.HCM’. Dự kiến, đề án này sẽ được trình lên UBND thành phố trong thời gian sớm nhất, sau khi đi qua các bước góp ý và thẩm định tính pháp lý cho các đề xuất chính sách. Tiếp đó, TP.HCM sẽ gửi kiến nghị ra Trung ương để xin ý kiến và hỗ trợ.

Theo ông Lê Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Tư vấn ứng dụng kinh tế thuộc HIDS, mỗi ngày, các tài xế công nghệ tại TP.HCM di chuyển trung bình từ 80-120 km, gấp 3-4 lần so với người dân thông thường. Điều này đồng nghĩa với việc chuyển đổi một chiếc xe máy chạy xăng của tài xế công nghệ sang xe máy điện có tác động giảm phát thải lớn gấp nhiều lần so với xe hai bánh cá nhân khác. Do đó, HIDS kiến nghị TP.HCM đề xuất Trung ương miễn 100% phí trước bạ, phí đăng ký biển số và thuế VAT đối với xe máy điện do tài xế công nghệ đứng tên khi mua mới, áp dụng trong toàn bộ giai đoạn triển khai từ tháng 1/2026 đến tháng 12/2029.
Không chỉ dừng lại ở đó, đơn vị nghiên cứu này cũng kiến nghị thiết lập cơ chế cho vay vốn ưu đãi lãi suất thấp, với lãi suất trần khoảng 6%/năm, giúp tài xế dễ tiếp cận nguồn vốn mua xe điện. Đây là một trong những giải pháp nhằm hỗ trợ tài xế công nghệ chuyển đổi sang xe máy điện, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
Đề án của HIDS đưa ra 4 giai đoạn thực hiện. Từ tháng 1/2026, thành phố sẽ bắt đầu áp dụng các chính sách ưu đãi và ngừng cấp phù hiệu mới cho xe máy xăng. Từ tháng 1/2027, hạn chế xe xăng hoạt động trong giờ cao điểm tại các vùng phát thải thấp được thành phố quy định. Từ tháng 1/2028, siết chặt chính sách kiểm soát khí thải theo quy định. Và từ tháng 12/2029, cấm hoàn toàn xe xăng tham gia cung cấp dịch vụ trên các nền tảng gọi xe công nghệ.
Có thể thấy, việc chuyển đổi xe hai bánh từ xăng sang điện là một bước đi quan trọng nhằm giảm thiểu ô nhiễm không khí tại TP.HCM. Theo HIDS, giá trị trung bình năm của hàm lượng bụi mịn PM2.5 ở TP.HCM cao gấp từ 2,5 đến 4,7 lần so với ngưỡng do Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến nghị. Hoạt động giao thông vận tải được xem là một trong những nguồn phát thải chính làm ô nhiễm không khí tại TP.HCM. Vì vậy, việc chuyển đổi sang xe máy điện sẽ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và cải thiện chất lượng không khí tại thành phố.
Việc thực hiện đề án này không chỉ giúp TP.HCM giảm thiểu ô nhiễm không khí mà còn góp phần vào việc thực hiện các mục tiêu về phát triển bền vững và bảo vệ môi trường. Hiện tại, đề án vẫn đang được hoàn thiện và sẽ được trình lên các cấp có thẩm quyền để xin ý kiến và phê duyệt. Thông tin chi tiết về đề án có thể được tìm thấy trên các trang web và cơ quan chức năng liên quan.