Trong bối cảnh chuyển đổi xanh đang trở thành xu hướng tất yếu, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM đang tích cực đóng góp vào nỗ lực chuyển đổi xe máy xăng sang xe điện của thành phố. Mới đây, viện đề xuất xây dựng một trung tâm tái chế pin với công suất khoảng 3.000 tấn mỗi năm. Đây là một bước đi chiến lược nhằm đảm bảo việc tái chế pin xe điện được thực hiện một cách an toàn và hiệu quả, giảm thiểu rủi ro ô nhiễm môi trường.
Ông Lê Thanh Hải, giám đốc Trung tâm tư vấn ứng dụng kinh tế, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM, chia sẻ tại buổi họp báo về tình hình kinh tế – xã hội TP.HCM chiều 24-7. Theo ông Hải, Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể trong lĩnh vực sản xuất pin xe điện. Cụ thể, một nhà máy sản xuất pin xe điện đã được xây dựng tại Hà Tĩnh với quy mô đầu tư lên tới hàng ngàn tỉ đồng. Không chỉ dừng lại ở đó, Việt Nam cũng đã ký kết hợp tác với Li-Cycle, một doanh nghiệp hàng đầu thế giới về tái chế pin xe điện. Thông qua hợp tác này, Li-Cycle sẽ cung cấp giải pháp tái chế pin và nghiên cứu đầu tư hệ thống tái chế tại Việt Nam.
Pin xe điện chứa nhiều kim loại quý như niken, coban, mangan, vì vậy việc thu hồi, tái chế những nguyên liệu này là vô cùng cần thiết. Công nghệ tái chế pin hiện nay đã phát triển đến mức có thể thu hồi lên đến 90-95% vật liệu trong pin xe điện. Một số doanh nghiệp cũng đang quan tâm và đầu tư vào các giải pháp kéo dài tuổi thọ pin, chẳng hạn như tận dụng pin sau khi giảm hiệu suất trong xe điện để làm hệ thống dự trữ điện cho nhà máy, năng lượng mặt trời hoặc tái chế thành tấm pin năng lượng mặt trời.
Trong đề án chuyển đổi 400.000 xe máy sang xe điện, TP.HCM cũng đề xuất xây dựng trung tâm tái chế pin. Nếu đạt các tiêu chuẩn kỹ thuật, TP.HCM sẽ xem xét cơ chế hỗ trợ như cho vay ưu đãi hoặc dùng quỹ bảo vệ môi trường để tài trợ. Ông Hải kỳ vọng rằng trong 10 năm tới, TP.HCM sẽ hình thành được một trung tâm tái chế pin hiện đại, không chỉ góp phần giảm thiểu rủi ro ô nhiễm mà còn đóng góp vào việc phát triển môi trường xanh cho thành phố.
Một điểm đáng chú ý khác là nhóm shipper, với quãng đường chạy trung bình mỗi ngày từ 80-120km, gấp 3-4 lần người dân bình thường, đang là nhóm phát thải khí nhà kính cao. Dự kiến từ tháng 1-2026, TP.HCM sẽ bắt đầu áp dụng các chính sách ưu đãi, đồng thời ngừng cấp mới phù hợp với tài xế xe máy xăng tham gia các nền tảng gọi xe công nghệ. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu tác động môi trường mà còn khuyến khích sự chuyển đổi sang xe điện, một giải pháp giao thông xanh hơn cho tương lai.
