Thị trường nông sản Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức và biến động đáng kể. Một nhóm phóng viên từ Tiền Phong đã tiến hành khảo sát tại Chợ Đầu mối Nông sản Thủ Đức, thành phố Thủ Đức, TPHCM, để ghi nhận tình hình thực tế. Tại đây, họ đã chứng kiến cảnh nhiều người nhặt rau củ phế phẩm về để chăn nuôi. Không ít người từ các sạp hàng trong chợ cũng tham gia vào việc nhặt thực phẩm rác này và sau đó bán lại.
Song song với tình trạng trên, nhiều loại trái cây trong nước đã giảm giá sâu ngay từ đầu vụ và tỏ ra lép vế so với trái cây nhập khẩu từ nước ngoài, vốn đang tràn ngập thị trường. Hàng loạt trái cây xuất khẩu của Việt Nam cũng ghi nhận mức giảm giá mạnh trong tháng qua. Đặc biệt, những mặt hàng xuất khẩu sang Trung Quốc bị siết chặt đã chịu ảnh hưởng nặng nề. Theo số liệu mới nhất, xuất khẩu rau quả 11 tháng đầu năm 2019 của Việt Nam ước đạt 3,5 tỷ USD, giảm 0,6% so với cùng kỳ năm ngoái.
Một số mặt hàng nông sản cụ thể đang gặp khó khăn. Giá chanh đã tăng vọt sau khi nhiều hộ dân quyết định chặt cây chanh để làm củi do giá xuống quá thấp. Ngược lại, giá cam lại giảm ngay từ đầu vụ. Về chăn nuôi, giá lợn hơi bình quân tại Trung Quốc cao hơn Việt Nam khoảng 20.000 đồng/kg và dự báo tiếp tục tăng. Điều này cho thấy nhu cầu nhập thịt lợn của Trung Quốc sẽ lớn hơn và đây là cơ hội để Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường này.
Thế nhưng, một số mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang Trung Quốc đang gặp trở ngại. Thương lái Trung Quốc dừng thu mua đã khiến giá mít Thái của Việt Nam giảm sốc, với mức giảm bình quân tới 35.000 đồng/kg so với cách đây hai tháng. Ngoài ra, nguy cơ ‘sập’ thị trường nông sản vì cỏ kế đồng cũng là một thách thức lớn mà ngành nông nghiệp đang phải đối mặt. Cục Bảo vệ thực vật đã khẳng định, loại cỏ dại này là đối tượng kiểm dịch thực vật của Việt Nam và nhiều quốc gia khác trên thế giới. Nếu cỏ kế đồng xâm hại vào nước ta, sẽ gây tổn hại rất lớn đến sản xuất nông nghiệp, môi trường, và thậm chí có thể đánh sập các thị trường xuất khẩu nông sản của Việt Nam.
Trước những thách thức này, việc tìm kiếm giải pháp để tháo gỡ khó khăn cho thị trường nông sản đang trở nên cấp thiết. Đồng thời, các cơ quan chức năng cũng cần có những giải pháp kiểm soát chặt chẽ nhập khẩu nông sản, cũng như tìm cách mở rộng thị trường xuất khẩu để giảm thiểu rủi ro.
