Thế giới đang chuyển dịch mạnh mẽ sang năng lượng tái tạo, trong đó điện gió ngoài khơi là nguồn năng lượng sạch được nhiều quốc gia chú trọng. Việt Nam với đường bờ biển dài, có nhiều tiềm năng phát triển điện gió ngoài khơi. Theo đánh giá của các chuyên gia, Việt Nam có thể trở thành một trong những nước đi đầu trong lĩnh vực này.
Để thúc đẩy sự phát triển của điện gió ngoài khơi, Ngân hàng Thế giới (World Bank) đã đưa ra khuyến nghị về lộ trình hai giai đoạn trong quá trình phân bổ quyền đầu tư vào lĩnh vực này tại Việt Nam. Lộ trình này được xem là phù hợp với điều kiện của Việt Nam và có thể áp dụng cho các dự án điện gió ngoài khơi trong tương lai.
Giai đoạn đầu tiên được gọi là “Cửa sổ mở” (open door). Trong giai đoạn này, các nhà đầu tư sẽ tự đề xuất khu vực khảo sát phù hợp với điều kiện kỹ thuật và tài chính của mình. Nhà nước sẽ xem xét các đề xuất này dựa trên tiêu chí rõ ràng về năng lực tài chính, kinh nghiệm kỹ thuật và khả năng triển khai dự án. Giai đoạn này cho phép các nhà đầu tư có cơ hội đề xuất các dự án điện gió ngoài khơi và thể hiện ý tưởng của mình.
Giai đoạn thứ hai được gọi là “Đấu thầu cạnh tranh” (competitive auction). Sau khi đã xây dựng quy hoạch không gian biển và hạ tầng truyền tải phù hợp, Nhà nước sẽ tổ chức đấu thầu các khu vực cụ thể. Các nhà đầu tư sẽ tham gia đấu thầu và Nhà nước sẽ lựa chọn nhà đầu tư có đề xuất giá điện thấp nhất kèm điều kiện kỹ thuật phù hợp. Giai đoạn này sẽ giúp đảm bảo sự cạnh tranh lành mạnh giữa các nhà đầu tư và giúp giảm giá thành của điện gió ngoài khơi.
Áp dụng lộ trình hai giai đoạn này, Việt Nam có thể tận dụng được lợi thế của điện gió ngoài khơi và thu hút được các nhà đầu tư có năng lực và kinh nghiệm. Đồng thời, Nhà nước cũng có thể đảm bảo được sự minh bạch và công bằng trong quá trình phân bổ quyền đầu tư vào lĩnh vực này. Việc phát triển điện gió ngoài khơi không chỉ giúp Việt Nam đa dạng hóa nguồn năng lượng, giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch mà còn góp phần vào việc giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.
Để triển khai lộ trình này, Việt Nam cần xây dựng các quy định pháp luật và cơ chế chính sách cụ thể, rõ ràng và phù hợp. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý nhà nước, các nhà đầu tư và các chuyên gia để đảm bảo rằng quá trình phát triển điện gió ngoài khơi được thực hiện một cách hiệu quả và bền vững.
Nhìn chung, lộ trình hai giai đoạn do World Bank khuyến nghị có thể giúp Việt Nam phát triển điện gió ngoài khơi một cách hiệu quả và bền vững. Với sự chuẩn bị và thực hiện tốt, Việt Nam có thể trở thành một trong những nước đi đầu trong lĩnh vực điện gió ngoài khơi và góp phần vào việc xây dựng một tương lai năng lượng sạch và bền vững cho đất nước.
